[ archief ] Samenvatting aandelenlease en Wck

[Job68]

In een aantal rechtszaken is de Wck aan bod gekomen. Bekende zaken zijn die in Arnhem en in Almelo. In beide zaken is nog geen uitspraak gedaan. Onlangs is een uitspraak gedaan in Den Haag, waarin de Wck ook ter sprake is gekomen.

Een aantal vragen doen zich nu voor. Is aandelenlease te zien als een kredietovereenkomst volgens de Wck? Als aandelenlease te zien is als huurkoop, valt het dan ook onder de Wck? Welke onderdelen van de Wck kunnen gebruikt worden in een rechtszaak?

Artikel 1a van de Wck verstaat onder krediettransactie:

a. krediettransactie: iedere overeenkomst en ieder samenstel van overeenkomsten met de strekking dat:
1°. door of vanwege de eerste partij (de kredietgever) aan de tweede partij (de kredietnemer) een geldsom ter beschikking wordt gesteld en de tweede partij aan de eerste partij een of meer betalingen doet,
2°. door of vanwege de eerste partij (de kredietgever) aan de tweede partij (de kredietnemer) het genot van een roerende zaak wordt verschaft of een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen dienst wordt verleend en de tweede partij aan de eerste partij een of meer betalingen doet, of
3°. door of vanwege de eerste partij (de kredietgever) aan de tweede partij (de kredietnemer), dan wel ten behoeve van deze aan een derde partij (de leverancier) een geldsom ter beschikking wordt gesteld ter zake van het verschaffen van het genot van een roerende zaak
of het verlenen van een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen dienst aan de tweede partij, en de tweede partij aan de eerste partij of aan de derde partij een of meer betalingen doet,
en dat ten minste een van de betalingen van de kredietnemer later plaatsvindt dan drie maanden nadat de geldsom ter beschikking is gesteld, onderscheidenlijk nadat met het verschaffen van het
genot van de zaak of het verlenen van de dienst een aanvang is gemaakt;

Door Dexia is een geldsom ter beschikking gesteld waarvan aandelen gekocht worden, en de cliënten van Dexia hebben aan Dexia één of meer betalingen gedaan. Er is dus al sprake van een krediettransactie in de zin van de Wck artikel 1a onder 1.

Een addertje onder het gras kan gevonden worden in artikel 4, lid 1, sub h:

1. Deze wet geldt voorts niet voor krediettransacties:
....
h. die bestaan uit belening van ter beurze genoteerde effecten dan wel van niet ter beurze genoteerde effecten, voor zover de waarde daarvan door middel van een openbare prijsaanduiding voor een ieder kenbaar is, mits de kredietsom de waarde van de betrokken effecten op het tijdstip van het aangaan van de transactie niet te boven gaat;

Het lijkt dat de Wck niet opgaat, wanneer er effecten in het spel zijn. Het artikel zegt dat de cliënt een kredietsom krijgt, wanneer hij al in het bezit zijnde aandelen ter belening geeft aan de kredietinstelling. De aandelen van de cliënt dienen dan eventueel als onderpand. De aandelenlease constructie zit anders in elkaar. Daar wordt juist een bedrag geleend, met als doel aandelen te kopen. Als gevolg daarvan is dit artikel naar mijn mening niet van toepassing op aandelenlease produkten, en gaat de Wck nog steeds op voor aandelenlease produkten.

In de tweede plaats is er de vraag of, indien vastgesteld wordt dat aandelenlease huurkoop is, er dan ook sprake is van toepasbaarheid van de Wck. Uit de straf-, overgangs-, en slotbepalingen komt artikel 71:

De vijfde titel A van Boek 7A van het Burgerlijk Wetboek geldt niet voor overeenkomsten als bedoeld in artikel 30, eerste lid, die ingevolge artikel 1576 van Boek 7A van het Burgerlijk Wetboek als koop en verkoop op afbetaling moeten worden aangemerkt, met uitzondering evenwel van de artikelen 1576a, 1576h, 1576k tot en met 1576n, 1576r, 1576u, 1576w en 1576x.

Een overeenkomst als bedoeld in artikel 30 kan volgens dit artikel aangemerkt worden als een koop op afbetaling volgens artikel 1576 van Boek 7A BW. Hiermee wordt duidelijk dat een koop op afbetaling, en daarmee ook huurkoop, valt onder de Wck. Als dus komt vast te staan dat aandelenlease huurkoop is, dan volgt daar uit dat aandelenlease ook onder de Wck valt. Omdat het genoemde artikel 1576 expliciet vermeldt dat vermogensrechten hier ook onder kunnen vallen, geldt dit dus ook voor aandelenlease produkten. Deze vallen hiermee naar mijn mening ook onder de Wck.

Als het bovenstaande klopt, dan is de Wck dus van toepassing. Dit biedt een aantal mogelijkheden.

Het is de vraag of Dexia in het bezit had moeten zijn van een vergunning als gevolg van de Wck. Feit is dat Dexia pas in 2003 een vergunning heeft gekregen voor de Wck; deze is alleen afgegeven voor de renteloze lening uit het Dexia aanbod. Dit is te vinden in het register van de Wtk. Feit is ook dat Dexia ruim voor die tijd in het bezit was van een Wtk vergunning. De vraag is nu of Dexia in het bezit had moeten zijn van beide vergunningen tijdens het afsluiten van de contracten. Naar mijn mening is het antwoord daarop ja. Dexia staat in het Wtk register ingeschreven als een instelling met een vergunning ingevolge artikel 6 van de Wtk. Deze inschrijving is conform artikel 52, lid 2 sub a. Dit artikel valt niet onder de rijkweidte van artikel 14a van de Wck. Als gevolg daarvan hebben Dexia, en haar rechtsvoorgangers, niet automatisch een vergunning gekregen. Deze had aangevraagd moeten worden. Artikel 75 van de Wck geeft dit expliciet aan. Ook in het nieuwe wetsvoorstel inzake de Wfd is terug te vinden dat kredietinstellingen beide vergunningen in het bezit moesten hebben. Dit is te vinden op de site van het ministerie van financiën:

http://www.minfin.nl/default.asp?CMS_IT ... X2X55093X6

Als gevolg hiervan lijkt het mij een goede zet om expliciet naar de vergunning van Dexia te vragen, omdat het verboden is om een krediet te verstrekken aan een consument, zonder de betreffende vergunning. Dit is natuurlijk zinvol als bovenstaande inderdaad correct is.

Ook artikel 28 is van belang. De kredietverstrekker is verplicht om te beschikken over genoegzame, andere dan mondelinge, inlichtingen aangaande de kredietwaardigheid van degene, voor wie het krediet is aangevraagd. De kredietgever dient dit te vermelden in zijn administratie.

De kredietverstrekker is verplicht om een aantal gegevens in de overeenkomst te verwerken. Deze zijn te vinden in artikel 30, lid 3, sub a t/m j van de Wck.

Het kan heel goed zijn dat dit nog niet alles is, wat uit de Wck gehaald kan worden. Ik heb geprobeerd samen te vatten op welke manier de Wck gebruikt zou kunnen worden. Het is wel belangrijk om alles wat hier boven staat te laten controleren door een advocaat. Ik ben geen advocaat, en kan dus fouten maken. Als er iemand is, die aanvullingen heeft, of gemaakte fouten kan verbeteren, schroom dan niet om dit te doen!

Met vriendelijke groet,
Job68

[JOOST1]

Mischien iets voor Sara die is nu wel klaar met haar rechtenstudie

Joost

[Erik]

Volgt uit bovenstaande ook niet dat ook de BKR registraties niet meer houdbaar zijn. Immers, Dexia kan moeilijk kredieten en het betalingsverloop registreren op het moment dat ze niet eens vergunning(en) heeft om die kredieten te registreren.

[painter]

Heren advocaten, doe hier iets mee en sla dexia er mee om de oren.
Laat eens iets van je horen als jullie dit lezen, ik word gek van de onzekerheid om een rechtzaak te beginnen omdat er zoveel verschillende uitspraken zijn.

[Job68]

Artikel 14 lid 2 stelt de vergunninghouder verplicht deel te nemen aan een stelsel van kredietregistratie. Bovendien dienen vergunninghouders ingeschreven te staan in een register. Inschrijving in dat register kan alleen als de vergunninghouder een vergunning heeft, zoals bedoeld in artikel 9, en als een bevestiging hiervan is verzonden aan de instelling zoals vermeld wordt in artikel 14b.

Dit leidt dan, zoals Erik terecht opmerkt, tot een aantal vragen met betrekking tot de registratie van kredieten. Is het bijvoorbeeld mogelijk om zonder de daarvoor vereiste vergunning een kredietregistratie te laten doen bij de BKR? Indien dat mogelijk zou zijn, welke status heeft dan het geregistreerde krediet? Naar mijn weten registreert de BKR kredieten die zijn verleent volgens de Wck. Indien Dexia beweert dat de Wck niet van toepassing is, begrijp ook ik de registratie bij de BKR niet.

Inmiddels heb ik een brief naar de AFM gestuurd, met de vraag om opheldering over deze kwestie.

Met vriendelijke groet,
Job68

[willem S]

Hoi,
dat de WCK niet van toepassing zou zijn vanwege effectenbelening gaat niet op. Om een aantal redenen, 1 ervan is al genoemd. Een andere is deze:

in artikel 4 lid 1 sub h WCK bepaalt dat de WCK niet van toepassing is op belening van, kort samengevat, beursgenoteerde of andere effecten die in een prijscourant zijn opgenomen, tenzij de kredietsom de waarde van de effecten op het moment van belening te boven gaat. Indien dit artikel wel opgaat, dan wil ik erop wijzen dat indien de het aankoopbedrag van de effecten lager was dan 40000 euro, danwel 90.000 Nederlandse guldens, er op grond van artikel 3 WCK dus sprake van een krediettransactie waarop de bepalingen van de WCK van toepassing zijn. Want de overeenkomst indien onder de grens van 40000 euro en de hoofdsom ging de waarde van effecten te boven op het moment van belening (namelijk xxxxxx euro + 45,38 euro (fl 100,-). Dit is volgens de letter van het contract, zie punt 3 van overeenkomst.

In de eindafrekening is dit niet echt duidelijk waar te nemen, maar die 45,38 is in mijn contract een extra bedrag. In elk geval boven op de aandelen aankoop prijs..... Dus ff jammer voor Dexia!

groet
Willem
(ps ik blijf ook maar net onder de limiet!!!)

[Job68]

Hieronder volgt een stuk, waar we met z'n allen niet vrolijk van worden. Ikzelf was enorm geschokt, teleurgesteld en boos, toen ik onderstaande vond.

In 1997 gaf minister Zalm antwoord op een kamervraag:

“Zoals reeds bij de vraag is aangegeven vallen beleningen van effecten niet onder de Wet op het consumentenkrediet (WCK) indien: “die bestaan uit belenig van ter beurze genoteerde effecten dan wel niet ter beurze genoteerde effecten, voor zover de waarde daarvan door middel van een openbare prijsaanduiding voor een ieder kenbaar is, mits de kredietsom de waarde van de betrokken effecten op het tijdstip van het aangaan van de transactie niet te boven gaat” (artikel 4, eerste lid, onder h van de WCK). Indertijd was de reden van uitsluiting dat de wetgever er van uit ging dat deze vorm van kredietverstrekking alleen werd toegepast op kredieten met bestaande portefeuilles als onderpand en in die situaties was het gebruikelijk dat financiële instellingen niet verder gingen dan het verstrekken van een krediet tot ca 70% van de waarde van de portefeuille. De huidige effectenlease-constructies bestonden toen nog niet. Daarnaast werd overwogen dat hier sprake is van transacties die meer in de vermogenssfeer liggen dan in de consumptieve sfeer (zie Kamerstuk 1986/1987, 19 785, paragraaf 4.1.2.9). Het laatstgenoemde argument is ook nu van toepassing. Ik acht dan ook geen reden aanwezig om de effectenlease onder de WCK te brengen, te meer daar de Wet toezicht effectenverkeer 1995 (Wte 1995) van toepassing is” (Aanhangsel TK 1997-1998, nr. 1470, p. 3015-3016).

Uit bovenstaande viel op te maken dat artikel 4, eerste lid, sub h van toepassing was op effectenbelening, waarbij een krediet werd afgesloten met een al bestaande effectenportefeuille als onderpand. Omdat bij effectenlease sprake is van het afsluiten van een krediet, waarvan aandelen werden gekocht, kan aangenomen worden dat de aandelen niet als onderpand diende, maar juist als doel om van het krediet aandelen te kunnen kopen. Hieruit zou de conclusie gerechtvaardigd zijn om artikel 4, lid 1, sub h niet van toepassing te laten zijn.

Op zoek naar meer informatie, vond ik het volgende:

http://www.minfin.nl/default.asp?CMS_IT ... 4X40292X26

Op 21 juni 2001 is een advies geschreven met het voorstel om een aantal artikelen van de Wtk en de Wck te veranderen. Eén van deze artikelen was artikel 4, tweede lid. Het voorstel was om de tekst te veranderen in de volgende tekst:

In afwijking van het eerste lid geldt het bepaalde bij of krachtens de artikelen 26 en 69 mede ten aanzien van krediettransacties als bedoeld in het eerste lid, onder f en h.

Op zich lijkt er nog geen vuiltje aan de lucht. maar dan volgt de memorie van toelichting:

Het tweede lid van artikel 4 is op twee punten aangepast. In de eerste plaats zijn door de toevoeging van de verwijzing naar onderdeel h van het eerste lid ook de transacties waarbij kredietverlening gecombineerd wordt met belening van ter beurze genoteerde effecten, bijvoorbeeld aandelenlease-constructies, onder de reikwijdte van de informatieplicht gebracht. Voor de goede orde wordt overigens opgemerkt dat voor aanbieding van aandelenlease-constructies een vergunning ingevolge de Wet toezicht effectenverkeer 1995 vereist is. In de tweede plaats is voor hypothecaire krediettransacties de mogelijkheid gecreëerd om naast de vermelding van het effectieve kredietvergoedingspercentage op jaarbasis, ook andere informatieverplichtingen te verbinden aan het aanbieden van hypothecair krediet. Hierbij kan in het bijzonder worden gedacht aan beleggingshypotheken. Door deze toevoeging wordt bereikt dat de aanbieders van hypothecair krediet die uitsluitend onder de reikwijdte van de Wet op het consumentenkredietvallen op dezelfde wijze worden behandeld als de aanbieders van hypothecair krediet die op basis van één van de financiële toezichtswetten onder toezicht staan.

Het ligt overigens niet in de rede dat voor het normale consumentenkrediet de verplichtingen drastisch worden aangepast. Er zijn geen signalen dat de bestaande prospectusplicht voor deze groep producten niet voldoet.

Hoewel artikel 4, lid 1, sub h in eerste instantie was bedoeld voor krediettransacties, met een bestaande orderportefeuille als onderpand, heeft de minister gemeend om aandelenlease ook te zien als effecten belening en is het bewuste artikel ook van toepassing op effecten belening.

Dit heeft ernstige gevolgen voor de toepasbaarheid van de Wck. Slechts artikel 26 en artikel 69 van de Wck zijn dan nog geldig voor aandelenlease produkten. Verder geldt de Wte 1995 en, ik neem aan, ook de NR 1999. Omdat Zalm aangeeft dat er eerder sprake zou zijn van transacties in de vermogenssfeer, zou wellicht ook gekeken kunnen worden naar artikelen die betrekking hebben op vermogensrecht.

Overigens is inmiddels gebleken uit het verweer van Dexia, dat zij de eerder genoemde memorie van toelichting ook heeft gebruikt, samen met een aantal andere argumenten. (Met dank aan de heer Blok voor het plaatsen van het verweer van Dexia).

Tot slot wil ik nog opmerken dat op mijn contract de aankoopdatum van de betreffende aandelen eerder was dan de ingangsdatum van het contract. Indien de waarde van de aandelen op het moment van het ingaan van het contract lager geworden is, dan zou dat betekenen dat het krediet meer dan 100% van de waarde van de aandelen zou zijn. In dat geval gaat artikel 4, lid 1, sub h niet op. Des te meer is het van belang dat Dexia verplicht wordt om aankoopbewijzen te overleggen. Dit laatste als mogelijk klein lichtpuntje, maar zeker ben ik hier niet van.

Met vriendelijke groeten,
Job68

PS: Willem, ik hoop voor jou dat je gelijk hebt met wat je schreef over dat extra bedrag dat berekend was. In mijn contract was het bedrag wel verrekend met het totaal van de aankoopbedragen, zodat de totale kredietsom precies 100% was van de waarde van de aandelen op het moment van afsluiten van de overeenkomst.

[zirkoon]

Job,

Misschien maakt deze uitspraak je voor wat betreft het 1e gedeelte weer wat vrolijker.


Uitspraak
Rechtbank Arnhem
Sector civiel recht
Zaak-/rolnummer: 105275 / HA ZA 03-1761
Datum vonnis: 14 juli 2004

De mededeling van de Minister van Financiën aan de Tweede Kamer, dat effectenleaseconstructies niet onder de Wck vallen leidt niet tot een ander oordeel. De rechtbank stelt voorop dat een mededeling van een bewindsman niet een richtlijnconforme uitleg van een nationale wet kan doorkruisen. Voorts komt de verwijzing naar artikel 4 aanhef en onder h Wck de rechtbank voorshands niet overtuigend voor. De situatie dat een consument bij de verkrijging van een krediet zijn bestaande effectenportefeuille in pand geeft aan de kredietgever, verschilt wezenlijk van de situatie, waarin de aanbieder van het financiële product krediet ter beschikking stelt, waarmee de consument kan beleggen in aandelen. De aandelen die worden verworven met de Winstverdriedubbelaar dienen niet als zekerheid voor de aflossing van het krediet, maar vormen in wezen het onderwerp van de overeenkomst: het is de strekking van de overeenkomst dat de consument met het krediet aandelen koopt, waarmee hij gaat beleggen. Daarom kan ook niet worden gezegd dat deze transactie in de vermogenssfeer plaatsvindt. Het is de rechtbank in de vele zaken die aanhangig zijn, gebleken dat de meeste consumenten niet beschikken over vermogen en dus ook niet over effectenportefeuilles. Ten overvloede wijst de rechtbank erop dat artikel 4 aanhef en onder h Wck niet lijkt te stroken met de Richtlijn, omdat daarin een uitzondering als in dat artikelonderdeel geformuleerd, niet is terug te vinden. Daarin ziet zij in ieder geval aanleiding dit artikelonderdeel restrictief te interpreteren.


Met vriendelijke groet,
Zirkoon

http://www.uitgeverijparis.nl/paris/ibo070.isa?pag=215

[Job68]

Beste Zirkoon,

De motivering van de rechter was ik even vergeten. Met name het volgende stuk:

De aandelen die worden verworven met de Winstverdriedubbelaar dienen niet als zekerheid voor de aflossing van het krediet, maar vormen in wezen het onderwerp van de overeenkomst: het is de strekking van de overeenkomst dat de consument met het krediet aandelen koopt, waarmee hij gaat beleggen. Daarom kan ook niet worden gezegd dat deze transactie in de vermogenssfeer plaatsvindt. Het is de rechtbank in de vele zaken die aanhangig zijn, gebleken dat de meeste consumenten niet beschikken over vermogen en dus ook niet over effectenportefeuilles. Ten overvloede wijst de rechtbank erop dat artikel 4 aanhef en onder h Wck niet lijkt te stroken met de Richtlijn, omdat daarin een uitzondering als in dat artikelonderdeel geformuleerd, niet is terug te vinden. Daarin ziet zij in ieder geval aanleiding dit artikelonderdeel restrictief te interpreteren.

Als de rechter vasthoudt aan dit standpunt is er inderdaad hoop. De rechter in Arnhem heeft inderdaad aangegeven dat de verwijzing naar art. 4, lid 1, sub a niet overtuigend is. Als ik mijn gevoel laat spreken, dan doet de rechter hier wel een richting conforme uitspraak, in de zin dat de Wck ten doel heeft om extra bescherming te bieden aan cliënten. De minister heeft echter in de memorie van toelichting aangehaald dat aandelenlease valt onder art. 4, lid 1, sub a. Het is nu aan de advocaat van de cliënt om aan te tonen dat de rechter inderdaad een richtlijn conforme uitspraak heeft gedaan, en dat de redenering van de rechter dat aandelenlease niet in de vermogenssfeer ligt juist is.

Dat zou dan wel betekenen, dat Zalm een wetswijziging heeft doorgevoerd, waarbij hij een doel voor ogen had, dat niet conform de Europese richtlijn was. Het maakt mij wel nieuwsgierig naar de motieven van Zalm, om deze aanpassing te doen. Immers, de aanpassing is al lang na de uitspraken van Zalm in de tweede kamer gedaan en de bewuste memorie van toelichting bestond ten tijde van het beantwoorden van de kamervragen in '97 dus ook nog niet.

In ieder geval geeft het wel weer wat hoop, en word ik er weer vrolijker van, maar moeilijk blijft het wel.

Hartelijk dank voor de opbeurende tekst.

Met vriendelijke groeten,
Job68

[aert0001]

Volgens het artikel van de commissie van de Europese gemeenschappen, over de werking van richtlijn 87/102/EEG betreffende de harmonisatie van de wettelijke en bestuursrechtelijke bepalingen der lidstaten inzake het consumenten krediet.
Brussel 11 mei 1995, com (95) 117 def, nr112, p 45 voorts blijkt uit art. 20 lid 9 van de nieuwe richtlijn beleggingsdiensten ( zijnde richtlijn 2004/39/EG/, PB30.4.2004L145/1 )dat de onderzoeks-en in formatieplichten toepassing missen als andere communautaire regels van toepassing zijn op het finacieele produkt ( zoals de bescherming op basis van communautaire regels omtrent consumentenkrediet voorzover een kredietcomponent gekoppeld is aan een finacieel product ) blijkbaar gaat in de optiek van de europese regelgever de bescherming via de regels geldend voor consumenten krediet voor op de effectenrechterlijke regels..
Voorts valt de kredietcomponent in ieder geval onder de reikwijdte van de nieuwe richtlijn consumenten krediet, nl, richtlijn98/7/EG P.B. 1-4-1998L 101/17

Ton

stukje overgenomen uit W.P.N.R.

[willem S]

Oke, nog maar eens proberen....
Zalm zegt:

Ik acht dan ook geen reden aanwezig om de effectenlease onder de WCK te brengen, te meer daar de Wet toezicht effectenverkeer 1995 (Wte 1995) van toepassing is” (Aanhangsel TK 1997-1998, nr. 1470, p. 3015-3016).

Dus geen WCK zegt Dexia.

Ik heb dit in een schrijven naar Dexia geprobeerd helder te krijgen. Het antwoord van Dexia is:

"Uw aandelenleaseovereenkomst is een effecten belening." Hierdoor is de WCK niet van toepassing. (art.xxxx)

Maar doordat Dexia in al haar verweren tegen de WCK, inbrengt dat Zalm heeft gezegd dat aandelenlease kwestie is van de Wte en dus niet de WCK, geeft Dexia nu dan eindelijk toe dat het onder de Wte valt (door te stellen dat het effectenbelening is).

Dat is in elk geval helder, dus wat is er mis gegaan volgens de Wte?

Overigens hadden ze nog een leuke bak!

Dexia stelt letterlijk:

Dexia is niet aansprakelijk voor leveren van een prospectus, de prospectusplicht rust op de uitgevende instelling van effecten van de onderliggende aandelen. Voor een prospectus kan men dan ook bij een uitgevende instelling terecht.

wie begrijpt dit nog?

groet,
Willem

[*]

up

[Job68]

De definitie van goederen uit het BW 3 Vermogensrecht in het algemeen luidt volgens artikel 1:

Goederen zijn alle zaken en alle vermogensrechten.

Zaken worden volgens het BW 3 Vermogensrecht in het algemeen, artikel 2 gedefinieerd als:

Zaken zijn de voor menselijke beheersing vatbare stoffelijke objecten.

In de Wck wordt een goederenkrediet in artikel 1e als volgt gedefinieerd:

goederenkrediet: een krediettransactie als bedoeld onder a, 2° of 3°;

Artikel 1a, bepaling 2 en 3 luiden als volgt:

2°. door of vanwege de eerste partij (de kredietgever) aan de tweede partij (de kredietnemer) het genot van een roerende zaak wordt verschaft of een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen dienst wordt verleend en de tweede partij aan de eerste partij een of meer betalingen doet, of
3°. door of vanwege de eerste partij (de kredietgever) aan de tweede partij (de kredietnemer), dan wel ten behoeve van deze aan een derde partij (de leverancier) een geldsom ter beschikking wordt gesteld ter zake van het verschaffen van het genot van een roerende zaak
of het verlenen van een bij algemene maatregel van bestuur aangewezen dienst aan de tweede partij, en de tweede partij aan de eerste partij of aan de derde partij een of meer betalingen doet,

Alhoewel in de definitie van goederen expliciet vermogensrechten worden genoemd, komt in de definitie van goederenkrediet het woord vermogensrecht niet voor. In de definitie van goederenkrediet worden alleen roerende zaken genoemd en geen vermogensrechten. De vraag is nu of hiermee vermogensrechten uitgesloten worden van het goederenkrediet, omdat een goederenkrediet een krediet van goederen betreft, en vermogensrechten expliciet onder de definitie van goederen vallen.

Uit een aantal uitspraken over aandelenlease blijkt dat in het oude burgerlijk wetboek de term vermogensrechten ook onder de term zaak viel. Zaken waren zowel van lichamelijke als onlichamelijke aard. Tegenwoordig is dit niet meer zo. In de Wck wetgeving betreft het goederenkrediet slechts zaken. Deze moeten voor de consument van tastbare vorm zijn. In de nieuwe Wfd zijn in de definitie van goederenkrediet ook effecten toegevoegd:

2° goederenkrediet: het aan een consument verschaffen van het genot van een roerende zaak of een effect of het verlenen van een bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen dienst, dan wel het aan een consument of een derde ter beschikking stellen van een geldsom terzake van het aan die consument verschaffen van het genot van een roerende zaak of een effect of het verlenen van een bij algemene maatregel van bestuur aan te wijzen dienst, waarbij de consument gehouden is ter zake een of meer betalingen te verrichten;

In welk licht moet dit gezien worden? De memorie van toelichting op de nieuwe wet Wfd stelt het volgende ten aanzien van de definitie van kredieten:

q. krediettransactie
De definitie van “krediettransactie” is gebaseerd op de omschrijving in artikel 1 onderdeel a van de Wck, dat in de eerste plaats beoogde alle relevante vormen van consumentenkrediet te omvatten. Met
de in de onderhavige wet gehanteerde terminologie is niet bedoeld een verschil aan te brengen in de reikwijdte van de definitie. Zowel goederen - als geldkrediet vallen onder “krediettransactie”; de wet bevat geen bepalingen die uitsluitend voor een van deze twee categorieën geldt.

De memorie van toelichting is gebaseerd op de omschrijving in artikel 1 onderdeel a van de Wck. Er wordt niets vermeld ten aanzien van de toevoeging van effecten bij het goederenkrediet. Wel wordt vermeld dat de Wck beoogde alle relevante vormen van consumentenkrediet te omvatten. Zou hieruit opgemaakt kunnen worden dat een goederenkrediet in de Wck ook een krediet kan zijn van vermogensrechten (in dit geval effecten)? Dit conform de definitie van goederen.

Nog iets interessants. De memorie van toelichting van de nieuwe Wfd zegt over effectenbelening:

Onderdeel o: effectenbelening
Het verpanden van effecten is uitgesloten van de werking van het wetsvoorstel indien de te verpanden effectenportefeuille reeds in het bezit was van de consument vóór het aangaan van de betrokken
krediettransactie. Dit betekent dat de zogenaamde ‘effectenlease’-producten, waarbij het onderpand berust op met geleend geld gekochte effecten, wel onder de werking van het wetsvoorstel vallen. Juist
bij ‘effectenlease’ loopt de consument extra risico’s en is het van belang dat hij de bescherming van het wetsvoorstel geniet.

Artikel 4, lid 1, sub h uit de Wck betrof oorspronkelijk ook effectenbelening, in de zin, zoals beschreven in de memorie van toelichting van de Wfd. Met name de laatste zin hierin is belangrijk, omdat dit ook zou moeten opgaan voor de Wck. Toch heeft de minister gemeend om effectenlease te zien als effectenbelening, niet vallend onder de Wck. Hiermee werd de Europese richtlijn ter bescherming van de consument inzake consumentenkrediet geschonden. Dit bleek uit een memorie van toelichting op een wetswijziging van de Wck, waarin zonder enige toelichting werd gesteld dat aandelenlease viel onder artikel 4, lid 1, sub h. Bovendien is de minister in deze inconsequent. Eerst stelt hij dat aandelenlease niet onder de Wck valt, vervolgens brengt hij aandelenlease onder bij de definitie van goederenkrediet in de nieuwe Wfd. Hierbij dient ook aangetekend te worden dat ten tijde van het opstellen van de bepalingen van de Wck aandelenlease nog niet bekend was.

Ook de toelichting van de rechters in Arnhem over de richting conforme uitleg strookt met de uitleg van de Wfd. De Europese richtlijn heeft immers tot doel een wetgeving te creëren, die tot bescherming van de consument leidt inzake consumentenkrediet. Het begrip consumentenkrediet moet ruim worden opgevat. De minister heeft met de memorie van toelichting, waarbij aandelenlease niet onder de Wck valt, naar mijn mening, in strijd gehandeld met deze richtlijn. Het verweer van Dexia dat de richtingconforme uitleg contra legem is, komt hierdoor naar mijn mening in een ander daglicht te staan.

Dexia stelt ten aanzien van de plicht om een prospectus te leveren het volgende (met dank aan Willem):

Dexia is niet aansprakelijk voor leveren van een prospectus, de prospectusplicht rust op de uitgevende instelling van effecten van de onderliggende aandelen. Voor een prospectus kan men dan ook bij een uitgevende instelling terecht.

Dexia vergeet hier een zeer belangrijk detail. Hoewel Dexia van mening is dat het verstrekte krediet niet onder de Wck valt, omdat er sprake is van effectenbelening, wil dat niet zeggen dat alle bepalingen uit de Wck niet van toepassing zijn. Artikel 26 van de Wck is wel van toepassing. Uit dit artikel kan opgemaakt worden dat Dexia wat betreft het leningsaspect wel degelijk een prospectus had moeten maken. De voorwaarden waaraan dit prospectus moet voldoen staan beschreven in het besluit kredietaanbiedingen.

Met vriendelijke groeten,
Job68

[willem S]

Job68,
bedankt.
Wat dacht je van het volgende (reeds eerder gepost):
de totale lening mag de waarde van de aandelen niet overschrijden op het moment van de aanschaf. Ik denk dat dit voor de WV3D niet opgaat. In het contract staat duidelijk dat het bedrag van 48 euro boven op de totale som komt. In de afrekening wordt dit verrekend, maar dat is achteraf en daar zal de rechter geen rekening mee houden anders zou je elk contract willekeurig kunnen veranderen met de afrekening. Bij mijn contract is dit bedrag niet berekend in de totale waarde, dus komt het erbij en overstijgt mijn lening de waarde van de aandelen bij aanvang. Dus is het niet uitgesloten vanwege artikel 4 punt d. in de WCK.

groet
Willem

[Job68]

Willem,

Ik had dit inderdaad al eens gelezen en denk dat je het wel een aantal keer hebt nagerekend om te controleren of het daadwerkelijk klopt. Ervan uitgaande dat het klopt, heb je een stevig argument om het verweer van Dexia met betrekking tot het bewuste artikel 4 lid d onderuit te halen. Jouw contract zegt dat die bewuste 48 euro boven op de leasesom komt en dus overstijgt het kredietbedrag de 100 procent van de waarde van de effecten. Jammer dat Dexia die fout niet bij iedereen heeft gemaakt.

Met vriendelijke groet,
Job68