[ archief ] Onze pensioenen

[Bor Komorovski]

Geachte heer de Haan,

Inzake de huidige toestand op de financiele markten zijn wij genoodzaakt indexatie van uw pensioen dit jaar achterwege te laten. Uw pensioenuitkering zal daarom niet aan de inflatie worden aangepast.

Hoogachtend,

Goh, wat leuk... En de huur en vaste lasten worden dan zeker ook niet geindexeerd? Nee, helaas, dat weer wel.

Geachte mevrouw van Uffelen,

Inzake de huidige toestand op de financiele markten zijn wij genoodzaakt de waarde van uw pensioen naar beneden bij te stellen. Dit betekent helaas dat u niet meer op uw 65e de vereiste 70% van uw gemiddelde salaris als pensioen kan ontvangen. U kunt ervoor kiezen door te werken na uw 65e dan wel een aanvullende polis bij ons af te sluiten. De kosten hiervan bedragen ongeveer 250 euro per maand.

Hoogachtend,

Deze brieven zijn puur fictief. Maar brieven met een dergelijke strekking zouden wel eens bij u (ja, u!) in de bus kunnen vallen. De financiele crisis biedt uitzicht op lastenverzwaringen, hogere belastingen, fiscalisering van de AOW.... en langer doorwerken voor minder geld later. Wie weet krijgt u niet eens een brief, maar wordt het verwerkt in een of ander waardeoverzicht waarvan het fonds hoopt dat u het ongelezen weggooit of in een of andere doos stopt.

Maar.... hebt u zelf gekozen een pensioen op te bouwen bij het pensioenfonds? Nee, dat besloot de overheid voor u. Deelname is verplicht, maar dan zal het pensioenfonds ook goed op u geld passen.

'Maar...' zult u zeggen 'waarom moet ik dan extra betalen en genoegen nemen met minder?' Heel simpel, omdat de pensioenfondsen door de crisis zware verliezen hebben moeten incasseren. En ook natuurlijk omdat ze in Bernie Madoff hebben geinvesteerd. 'En toch moet ik ervoor opdraaien?' Ja, zo is het maar net!

De overheid heeft door de pensioenregeling verplicht te stellen verantwoordelijkheid genomen om op uw geld te passen. Uw zuurverdiende geld! Nu willen ze u met een stumperig excuus afschepen dat het helaas niet zo goed is gelopen en dat we allemaal de broekriem moeten aanhalen.

Een kleine vergelijking: als ik 100,00 euro in een pensioenfonds heb zitten en de economische waarde krimpt naar 60,000, dan heb ik pech gehad. Ik mag langer gaan werken of meer betalen om een waarschijnlijk zwaarder belast pensioen te genieten later. Had ik het op de bank gezet, dan vielen mijn 100,000 euri's onder het depositogarantiestelsel.

Als u een ander op uw spullen laat passen en de ander raakt ze kwijt, dan is die ander toch ook aansprakelijk? Waarom zou dat anders zijn als de pensioenfondsen niet goed op iemands zuurverdiende geld passen? De staat en het kabinet zullen trachten een beroep te doen op 'economische solidariteit'. Maar dat is slechts een slappe smoes om te verbloemen dat hun pensioenstelsen de mensen hun zuurverdiende geld heeft gekost!

Kortom. dit moeten wij niet accepteren. De pensioenfondsen en de staat kunnen het niet meer betalen. Nou, wat gaan zij er dan aan doen? Mensen, laat u niet bedotten en bijt van u af! Een minister Donner zal het niet kunnen schelen, die krijgt toch na zijn ministerschap een vette erebaan in een of ander bedrijf of internationale organisatie en dito pensioen dat uiteraard niet in waarde vermindert! Staak, demonstreer en vecht voor uw oudedagsvoorziening!

[kweenie]

Een kleine vergelijking: als ik 100,00 euro in een pensioenfonds heb zitten en de economische waarde krimpt naar 60,000, dan heb ik pech gehad. Ik mag langer gaan werken of meer betalen om een waarschijnlijk zwaarder belast pensioen te genieten later. Had ik het op de bank gezet, dan vielen mijn 100,000 euri's onder het depositogarantiestelsel.

Deze vergelijking gaat niet helemaal op. Er wordt namelijk gerekend met hoeveel het geld over bv. 25 jaar gegroeid is, niet met hoeveel er nu in kas zit. Een van de problemen is dat de door de overheid opgelegde rente waarmee moet worden berekend hoeveel het geld in die tijd groeit in een jaar zoveel gedaald is. Voor een toezegging van 100 euro over 25 jaar is dit jaar 1/3 meer geld nodig dan vorig jaar. Anders gezegd, de boekhoudkundige buffer waarmee o.a. indexaties betaald konden worden, is daarmee op papier flink geslonken.

Je kun het dus vergelijken met dat je vorig jaar op je 310 euro spaargeld bv. 4,8% rente kreeg, dat je daarmee rekent en ziet dat dat na 25 jaar tot 1000 euro gegroeid zou zijn. Dit jaar is de rente bv. 3,6%, zodat die 310 euro in 25 jaar tot nog maar 750 euro zal groeien. Anders gezegd, je uitzichtkapitaal op de spaarrekening zou met 250 euro, of 25%, zijn gedaald! Dat is een heel wat grotere daling dan het niet-indexeren van pensioenen inhoudt.

[Bor Komorovski]

Ik heb het hier niet alleen over het niet-indexeren, ik heb het over het samenstelsel van factoren dat ertoe heeft geleid dat onze pensioenen ineens heel wat minder waard zijn. Ik heb er niet voor gekozen deel te nemen aan een pensioenfonds, dat heeft de overheid voor mij gedaan. Dan heeft dezelfde overheid verantwoordelijkheid daarvoor genomen en mogen ze ook ervoor opdraaien als het verkeerd gaat. Wat de oorzaak ook is, wij hebben zuurverdiend geld opzijgezet tegenover de belofte dat daar later een fatsoenlijk inkomen tegenover staat. Vergissingen van de kant van de overheid of pensioenfondsen dienen voor hun rekening te komen, niet de onze. Laat ze maar bijlenen of op defensie bezuinigen of wat dan ook.

De vergelijking dient slechts ter illustratie, mijn excuus als die niet klopt

[kweenie]

Akkoord. De verplichting en de structuur van de pensioenwet is inderdaad door de overheid geregeld. Maar het beleid van de pensioenfondsen wordt bepaald door het bestuur. En het bestuur van de pensioenfondsen bestaan uit vertegenwoordigers van werkgevers en van de deelnemers, dus niet van de overheid.

Het is aan de pensioenfondsen zelf, en dus aan de werkgevers en de deelnemers aan het fonds, om het beleid mbt. premies en het te nemen risico te bepalen. Als je pensioenfonds in jou ogen te veel risico neemt (of heeft genomen), dan is dat dus niet de schuld van de overheid.

Eén van de methodes om de pensioenpremies betaalbaar te houden is om deze te baseren op een eindbedrag zonder indexaties. De premies worden vervolgens 'verantwoord' belegd, wat op termijn in principe tot een hoger rendement leidt. En uit die extra groei kunnen de indexaties worden betaald.

Zou je er voor kiezen om geen risico te willen nemen, dan betekent dat ofwel een ongeïndexeerd pensioen, ofwel premies die ongeveer de helft hoger liggen en die daarmee in de praktijk onbetaalbaar en daarmee onhaalbaar zijn.

[Bor Komorovski]

Akkoord. De verplichting en de structuur van de pensioenwet is inderdaad door de overheid geregeld. Maar het beleid van de pensioenfondsen wordt bepaald door het bestuur. En het bestuur van de pensioenfondsen bestaan uit vertegenwoordigers van werkgevers en van de deelnemers, dus niet van de overheid.

Het is aan de pensioenfondsen zelf, en dus aan de werkgevers en de deelnemers aan het fonds, om het beleid mbt. premies en het te nemen risico te bepalen. Als je pensioenfonds in jou ogen te veel risico neemt (of heeft genomen), dan is dat dus niet de schuld van de overheid.

Dat ben ik niet met je eens. De overheid stelt deelneming verplicht dus deelt een stuk verantwoordelijkheid. Het staat mij immers niet vrij om te zeggen: ‘ik doe niet mee’. Overigens zouden de koppen van de bestuurders van de pensioenfondsen hier als eerste dienen te rollen. Laat hen maar als eerste bloeden. En daarna de overheid met zijn mooie pensioenwet.

Ik wil best verantwoordelijkheid en risico nemen, prima. Maar dan wil ik nu meteen mijn pensioen afkopen tegen de waarde in het economisch verkeer, zonder fiscale sancties, en ermee kunnen doen en laten wat ik wil.

Eén van de methodes om de pensioenpremies betaalbaar te houden is om deze te baseren op een eindbedrag zonder indexaties. De premies worden vervolgens 'verantwoord' belegd, wat op termijn in principe tot een hoger rendement leidt. En uit die extra groei kunnen de indexaties worden betaald.

Zou je er voor kiezen om geen risico te willen nemen, dan betekent dat ofwel een ongeïndexeerd pensioen, ofwel premies die ongeveer de helft hoger liggen en die daarmee in de praktijk onbetaalbaar en daarmee onhaalbaar zijn.

Wel, misschien is een combinatie van omslagstelsel met kapitaaldekkingsstelsel het beste. Daarbij is er een verschil tussen risico nemen en gewoon maar domweg investeren zonder enige due diligence te doen, zoals dat helaas toch regelmatig voorkomt. Ohja, tuurlijk, er zijn eisen voor de beleggingen waarin deelgenomen wordt? Nou, dan bouwt men er gewoon een synthetische structuur omheen en geeft die kunstmatig een AAA rating zodat het pensioenfonds erin kan investeren. Advocaten, dealers en brokers blij want ze krijgen een vette fee. Medewerkers van het fonds blij want ze hebben een mooie investering (op papier dan). En mocht het in de toekomst mis gaan…. Wie dan leeft die dan zorgt, nietwaar?

Ik kan je zelfs zeggen dat zelfs nu investeerders waaronder pensioenfondsen nog steeds redelijk blind investeren in allerlei projecten die slechts op papier mooie rendementen beloven. Zonder ook maar verder te kijken of door te vragen.

Sorry, maar ‘economische solidariteit’ gaat er op deze manier niet bij mij in, zeker niet nu op korte termijn mensen die hun hele leven gespaard hebben voor hun pensioen hier de dupe van worden, en de rest van Nederland op langere termijn lekker bij mag betalen.

[kweenie]

Wel, misschien is een combinatie van omslagstelsel met kapitaaldekkingsstelsel het beste.

Je bedoelt een soort zeker basisinkomen op basis van omslagstelsel, met daarbovenop een aanvulling waarin iets meer risico genomen kan worden, op basis van een kapitaaldekkingsstelsel? Hm, dat klinkt toch wel heel erg als de huidige situatie met een basis-AOW en daarbovenop een pensioen via bv. een pensioenfonds. Toch fijn dat je eigenlijk het huidige systeem wel een van de betere systemen vindt.

[kweenie]

Overigens komt het juist doordat de overheid redelijk strenge eisen aan pensioenfondsen stelt, dat ze nu maatregelen moeten nemen om een betere verhouding tussen bezittingen en verplichtingen te krijgen.

De pensioenfondsen hebben op zich nog genoeg in kas om bij een jaarlijks rendement van zo'n 4% aan alle verplichtingen te voldoen. Maar de overheid wil juist als extra zekerheid dat de pensioenfondsen een buffer van zo'n 25% extra in kas hebben.

Het ironische is dus dat vooral vanwege die extra 'zekerheidseisen' van de overheid, die de aanspraken in de toekomst extra moeten garanderen, de pensioenfondsen de aanspraken wellicht tijdelijk moeten verlagen.