De kabinetten Lubbers en Kok hebben niets nagelaten om bij het gunstige tij
van de economie de zwakke groeperingen in de Nederlandse samenleving aan een
vaste baan te helpen. Het gaat hier onder meer om gedeeltelijk zieken en
invaliden, bijstands-alleenstaanden, genaturaliseerde buitenlanders,
toegelaten vluchtelingen en mensen met leer- en opvoedingsachterstanden.
Tientallen wetten of regelingen zagen het licht en werden met grote
voortvarendheid ten uitvoering gebracht. Tienduizenden instroom- en
doorstroombanen werden op die wijze geschapen. Overheden en instellingen
mochten deze mensen hartelijk verwelkomen, begeleiden, inwerken en tot
ontplooiing brengen. Reïntegratie-bedrijven werden opgericht, die betaald
zouden worden naar het bereikte resultaat.
Doel van dat alles was om voor deze burgers langs deze weg direct of
indirect een vaste baan te bezorgen met een normaal inkomen, vergelijkbaar
met alle andere mensen met eenzelfde of soortgelijke vaste baan.
Na al die jaren groeide de belangstelling bij de belastingbetalers om het
resultaat van die mammoetinspanning te vernemen. Want het verschil tussen de
succesverhalen en de vermeende echte cijfers groeide en groeide. Maar een
door de overheid openbaar gemaakt resultatenoverzicht van het effect van
deze regelingen als geheel bleef uit. Slechts het effect op een enkele
regeling op lokaal gebied werd onderzocht en geopenbaard. Dat is wel heel
merkwaardig. Want een trotse, succesvolle overheid zou zich toch haasten om
het succes te meten en te openbaren. Daarmee hoefde de privacy van de
individueel betrokken gereïntegreerde burgers toch niet te worden geschaad?
Inmiddels hebben anderen maar een begin gemaakt om het batig saldo op te
sporen.
Het resultaat is ongekend. 80.000 instromers en doorstromers doen als
banenpooler en onder andere namen werkervaring op in werk, dat anders zou
blijven liggen: Op scholen, in ziekenhuizen, in verpleeghuizen, in het
openbaar vervoer, in de maatschappelijke zorg, als beheerder, of als
beleidsmedewerker, ook voor daklozen en buitenlanders. Als het maar geen
reguliere arbeidsplaatsen waren. En die reïntegratiebanen, bijvoorbeeld bij
de Hema, dan? Dat waren reguliere banen, die mochten volgens de regelingen
niet worden verdrongen, dus dat kon niet. Maar daar werd wat op gevonden.
Deze banen werden verleend op zogenaamde leerplaatsen: ze kregen de functie
van assistent, voordeliger betaald volgens de CAO. Met uitzicht op een vaste
aanstelling? Ja, wis en waarachtig, met uitzicht op een vaste aanstelling,
aldus was het contractueel vastgelegd!
En? Zijn deze 80.000 mensen nu doorgestroomd naar een vaste baan, want daar
ging het toch om?
Nee, de eerste onderzoekresultaten geven aan dat (veel) minder dan 8% daarin
zijn geslaagd.
En, hoe komt dat nu? Hebben die arbeidskrachten dan gefaald?
Nee, die arbeidskrachten vervullen hun functies prima. De samenleving zou
stagneren als die mensen ermee op hielden. Het probleem is dat die mensen
geen vaste, normaal betaalde aanstelling kregen. En door al die fraai
genaamde regelingen een stigma hebben gekregen. Zodat hun sollicaties naar
wél vergelijkbare, wél normaal betaalde vaste banen in onze blijkbaar fors
discriminerende maatschappij maar niet willen lukken. Er is ook een ‘mooie’
naam voor: Ze hebben Dead End Jobs.
En er is nog een ander probleem. Deze inmiddels tweederangs burgers
verdienen allang gemiddeld zo’n f. 1.000,-- per maand minder dan hun collega
’s, die in vaste dienst precies even goed hetzelfde werk doen.
Maar het is nog gekker: Er zijn op de reguliere arbeidsmarkt maar liefst
80.000 volwaardige arbeidsplaatsen beschikbaar.
Maar veel berichten spreken toch over veel hogere getallen uitstromers?
Jawel, maar slechts een klein deel daarvan ging naar een vaste baan. De rest
kwam in een tijdelijke baan, of geraakte in een uitkering, dan wel was niet
meer werkzaam wegens een vermogende partner, intussen verhuisd, of
overleden.
The London School of Management heeft in een onderzoek in Amsterdam
ontdekt, dat de regelingen en de cijfers zodanig zijn, dat de mensen daarin
niet zijn terug te vinden.
De niet aflatende vlijt van deze opeenvolgende regeringen om mensen normaal
betaalde gelijkwaardige vaste banen te bezorgen heeft er dus toegeleid, dat
diezelfde overheid en de werkgevende instellingen zich permanent kunnen
bedienen van onderbetaalde arbeidskrachten, die blijkbaar geen schijn van
kans hebben op een verbetering, om over een carrière-perspectief nog maar te
zwijgen: Toch niet levenslang geparkeerd in een overheidsregeling? Witwassen
dan maar, dat werk?
En de reïntegratiebedrijven kregen hun blijkbaar mislukte inspanningen dus
niet betaald zeker? …
Nee hoor, de cijfers bleken onvindbaar, onbetrouwbaar, geschat, of een
beetje bijgepoetst. Aldus kregen die reïntegratiebedrijven hun in feite
mislukte werk normaal vergoed.
Valt met de voorgenomen herziening van de uitvoering van de sociale
zekerheid, met een geprivatiseerde reïntegratie van gedeeltelijk
arbeidsongeschikten, voor hen nu opeens wél succes te verwachten?
Bronnen: Radio-Argos, 26 november 1999; Arbeidsongeschiktheid, Ziekte en
Letsel, 2 november 1999.
| LET OP: Dit topic is meer dan drie jaar geleden geplaatst. De informatie is mogelijk verouderd. |
