wck
Geplaatst: 17 jul 2004 09:49
Aandelenlease en BKR-registratie
(17 oktober 2003)
Staat u met betrekking tot een aandelenlease-overeenkomst als wanbetaler geregistreerd bij Bureau Kredietregistratie (BKR)?
Dit, terwijl u die overeenkomst -voorafgaand aan de registratie- buitengerechtelijk heeft vernietigd? Bijvoorbeeld op grond van de gezinsbeschermende bepaling van art. 1:88 BW of op grond van dwaling ex art. 6:228 BW?
Weigert de bank niettemin uw registratie bij BKR aan te passen? Ondervindt u daardoor problemen bij het afsluiten van een nieuwe geldlening of een abonnement voor een mobiele telefoon?
Zo ja, dan verkeert u in een situatie waarin zich veel van onze aandelenlease-cliënten bevinden. Hierna zetten wij de wettelijke grondslagen van de BKR registratie uiteen en zal er kort worden in gegaan op uw mogelijkheden om zich tegen een onjuiste registratie te verweren.
Grondslagen BKR registratie
De Wet op het Consumentenkrediet (WCK) is de wettelijke basis voor de registratie van kredieten. Slechts zij die deelnemen aan het kredietregistratiesysteem krijgen een vergunning om krediet te verstrekken. De WCK tracht consumenten te beschermen tegen overkreditering door alle kredieten te laten registreren in het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI). De stichting die zorgdraagt voor het bijhouden van dit CKI is BKR te Tiel.
Kredietverstrekkers hebben er belang bij dat zij weten aan wie zij een krediet verstrekken. Zij verstrekken liever geen krediet aan hen die reeds een hoge schuld bij een ander hebben en/of in het verleden niet aan hun terugbetalingsverplichtingen hebben voldaan. Naast het voorkomen van overkreditering van consumenten, waakt het BKR dus ook over de belangen van de deelnemende kredietinstellingen. Het BKR registreert dus enerzijds wie welke kredieten heeft afgesloten en anderzijds of de verplichtingen uit de kredietovereenkomst door de consument worden nagekomen. De bij het BKR aangesloten kredietverstrekker is ingevolge het Algemeen Reglement BKR verplicht het bestaan van kredietovereenkomsten en opgelopen betalingsachterstanden te melden.
Aandelenleaseovereenkomsten zijn geldkredieten in de zin van art. 1 WCK. Ingevolge art. 14 WCK dienen geldkredieten bij BKR geregistreerd te worden.
Allereerst registreert BKR dát er krediet is verstrekt. Daarnaast registreert BKR betalingsachterstanden die tijdens de looptijd van de overeenkomst ontstaan. Bij de registratie worden door de kredietverstrekkers nogal wat fouten gemaakt. Vaak wordt het krediet niet gemeld, of wordt er bij registratie van betalingsachterstand ten onrechte de totaal overeengekomen lease-som vermeld. Tenslotte worden betalingsachterstanden ook gemeld nadat de betreffende kredietovereenkomst buitengerechtelijk is vernietigd.
Buitengerechtelijke vernietiging
Zodra de leasebelegger de (krediet)overeenkomst buitengerechtelijk vernietigt wordt de overeenkomst geacht nooit te hebben bestaan. Volgens ons mag de bank daarna niet meer tot registratie overgaan, immers het geldkrediet bestaat dan niet meer (zodat er ook geen overstand kan zijn). Indien de bank toch tot registratie overgaat dient zij en/of BKR deze registratie te corrigeren.
Een buitengerechtelijke vernietiging is een eenzijdige rechtshandeling. Uit art. 3:53 BW volgt dat de vernietiging terugwerkt tot het tijdstip waarop de rechtshandeling is verricht. Partijen dienen elkaar na vernietiging in de (vermogens)toestand te brengen zoals die was ten tijde van het afsluiten van de overeenkomst, toen u nog geen geldkrediet uit effectenlease had.
Het is na vernietiging aan de bank om uw kredietregistratie bij BKR ongedaan te maken. Alle ons bekende aanbieders van leaseproducten weigeren echter daartoe over te gaan. BKR antwoordt desgevraagd dat zij slechts overgaat tot het aanpassen van de registratie indien de bank haar daartoe opdracht verstrekt.
a. Het standpunt van de banken
Ten onrechte stellen de banken als voorwaarde voor de werking van de vernietiging, dat de bank er in dient te berusten. Buitengerechtelijke vernietiging is echter een zogenaamde lekendaad. De vernietiging werkt onmiddellijk nadat zij is uitgebracht. Indien de bank niet berust in de rechtsgevolgen van de vernietiging, dient zij zich tot de rechter te wenden om aan de vernietiging haar werking te ontzeggen. De vernietiging geldt totdat de rechter een andersluidende uitspraak heeft gedaan. Tot die tijd dienen partijen zich naar de vernietiging te gedragen.
Dit is -a contrario- af te leiden uit art. 3:50 lid 2 BW. Daarin wordt namelijk ten aanzien van registergoederen (huizen en bepaalde schepen) expliciet bepaald dat vernietiging niet werkt tenzij de wederpartij er in berust. Voor aandelenlease-overeenkomsten is berusting door de wederpartij dus niet nodig om de gevolgen van buitengerechtelijke vernietiging te laten intreden.
Banken dienen de registratie bij het BKR dan ook ongedaan te maken totdat de rechter heeft bepaald dat een gedupeerde belegger de aandelenlease-overeenkomst op onterechte gronden heeft vernietigd.
b. Het standpunt van BKR
BKR stelt dat zij alleen overgaat tot correctie van de gegevens indien de kredietinstelling haar daartoe opdracht verstrekt. Volgens BKR is de ten onrechte geregistreerde in beginsel machteloos indien de bank weigert om BKR opdracht tot correctie te verstrekken. BKR meent dat zij geen zelfstandig onderzoek naar de juistheid van de gegevens behoeft in te stellen. Ten onrechte.
Wet bescherming persoonsgegevens
De Wet bescherming Persoonsgegevens (Wbp) ziet er op toe dat een instelling die persoonsgegevens registreert dit op zorgvuldige wijze doet. De gegevens die BKR in haar registers opneemt zijn persoonsgegevens in de zin van deze wet. Indien iemand van mening is dat zijn persoonsgegevens op onjuiste wijze staan geregistreerd, kan hij zich op de voet van art. 36 Wbp wenden tot de instelling die verantwoordelijk is voor de registratie met het verzoek deze te verbeteren, aan te vullen, te verwijderen, of af te schermen. In dit geval is die instelling BKR. Op grond van art. 36 Wbp dient BKR dus op verzoek van de consument te onderzoeken of de registratie van de persoonsgegevens in haar register juist zijn.
Rechtsbescherming
De Wbp voorziet in een gerechtelijke procedure tegen de weigering van BKR om persoonsgegevens te corrigeren. Deze procedure dient te worden ingeleid met een verzoekschrift bij de rechtbank. De rechtbank beoordeelt of de geregistreerde gegevens juist zijn en kan BKR zonodig bevelen de gegevens te corrigeren. Zodra de rechtbank heeft vastgesteld dat de gegevens onjuist zijn bestaat voorts de mogelijkheid om uw schade te verhalen op de bank. De verzoekschriftenprocedure tegen BKR dient zo mogelijk te worden gecombineerd met een procedure tegen uw aandelenleaseaanbieder.
Ons kantoor is u gaarne van dienst in geschillen met aanbieders van aandelenlease-producten. Als onderdeel van die dienstverlening rekenen wij ook geschillen die voortvloeien uit de registratie bij het BKR.
Op het rechtsgebied aandelenlease zijn mr. M.M.H.J. Rompelberg, mr. J.P. Van Dyck,
mr. D.D.J.M. Gulpers, mr. M. Delnoy-Garske en mr. R.H.J.M. Silvertand. Op het deelrechtsgebied Aandelenlease/BKR is mr. R.H.J.M. Silvertand werkzaam
U kunt hier rechtstreeks uw vraag stellen.
(17 oktober 2003)
Staat u met betrekking tot een aandelenlease-overeenkomst als wanbetaler geregistreerd bij Bureau Kredietregistratie (BKR)?
Dit, terwijl u die overeenkomst -voorafgaand aan de registratie- buitengerechtelijk heeft vernietigd? Bijvoorbeeld op grond van de gezinsbeschermende bepaling van art. 1:88 BW of op grond van dwaling ex art. 6:228 BW?
Weigert de bank niettemin uw registratie bij BKR aan te passen? Ondervindt u daardoor problemen bij het afsluiten van een nieuwe geldlening of een abonnement voor een mobiele telefoon?
Zo ja, dan verkeert u in een situatie waarin zich veel van onze aandelenlease-cliënten bevinden. Hierna zetten wij de wettelijke grondslagen van de BKR registratie uiteen en zal er kort worden in gegaan op uw mogelijkheden om zich tegen een onjuiste registratie te verweren.
Grondslagen BKR registratie
De Wet op het Consumentenkrediet (WCK) is de wettelijke basis voor de registratie van kredieten. Slechts zij die deelnemen aan het kredietregistratiesysteem krijgen een vergunning om krediet te verstrekken. De WCK tracht consumenten te beschermen tegen overkreditering door alle kredieten te laten registreren in het Centraal Krediet Informatiesysteem (CKI). De stichting die zorgdraagt voor het bijhouden van dit CKI is BKR te Tiel.
Kredietverstrekkers hebben er belang bij dat zij weten aan wie zij een krediet verstrekken. Zij verstrekken liever geen krediet aan hen die reeds een hoge schuld bij een ander hebben en/of in het verleden niet aan hun terugbetalingsverplichtingen hebben voldaan. Naast het voorkomen van overkreditering van consumenten, waakt het BKR dus ook over de belangen van de deelnemende kredietinstellingen. Het BKR registreert dus enerzijds wie welke kredieten heeft afgesloten en anderzijds of de verplichtingen uit de kredietovereenkomst door de consument worden nagekomen. De bij het BKR aangesloten kredietverstrekker is ingevolge het Algemeen Reglement BKR verplicht het bestaan van kredietovereenkomsten en opgelopen betalingsachterstanden te melden.
Aandelenleaseovereenkomsten zijn geldkredieten in de zin van art. 1 WCK. Ingevolge art. 14 WCK dienen geldkredieten bij BKR geregistreerd te worden.
Allereerst registreert BKR dát er krediet is verstrekt. Daarnaast registreert BKR betalingsachterstanden die tijdens de looptijd van de overeenkomst ontstaan. Bij de registratie worden door de kredietverstrekkers nogal wat fouten gemaakt. Vaak wordt het krediet niet gemeld, of wordt er bij registratie van betalingsachterstand ten onrechte de totaal overeengekomen lease-som vermeld. Tenslotte worden betalingsachterstanden ook gemeld nadat de betreffende kredietovereenkomst buitengerechtelijk is vernietigd.
Buitengerechtelijke vernietiging
Zodra de leasebelegger de (krediet)overeenkomst buitengerechtelijk vernietigt wordt de overeenkomst geacht nooit te hebben bestaan. Volgens ons mag de bank daarna niet meer tot registratie overgaan, immers het geldkrediet bestaat dan niet meer (zodat er ook geen overstand kan zijn). Indien de bank toch tot registratie overgaat dient zij en/of BKR deze registratie te corrigeren.
Een buitengerechtelijke vernietiging is een eenzijdige rechtshandeling. Uit art. 3:53 BW volgt dat de vernietiging terugwerkt tot het tijdstip waarop de rechtshandeling is verricht. Partijen dienen elkaar na vernietiging in de (vermogens)toestand te brengen zoals die was ten tijde van het afsluiten van de overeenkomst, toen u nog geen geldkrediet uit effectenlease had.
Het is na vernietiging aan de bank om uw kredietregistratie bij BKR ongedaan te maken. Alle ons bekende aanbieders van leaseproducten weigeren echter daartoe over te gaan. BKR antwoordt desgevraagd dat zij slechts overgaat tot het aanpassen van de registratie indien de bank haar daartoe opdracht verstrekt.
a. Het standpunt van de banken
Ten onrechte stellen de banken als voorwaarde voor de werking van de vernietiging, dat de bank er in dient te berusten. Buitengerechtelijke vernietiging is echter een zogenaamde lekendaad. De vernietiging werkt onmiddellijk nadat zij is uitgebracht. Indien de bank niet berust in de rechtsgevolgen van de vernietiging, dient zij zich tot de rechter te wenden om aan de vernietiging haar werking te ontzeggen. De vernietiging geldt totdat de rechter een andersluidende uitspraak heeft gedaan. Tot die tijd dienen partijen zich naar de vernietiging te gedragen.
Dit is -a contrario- af te leiden uit art. 3:50 lid 2 BW. Daarin wordt namelijk ten aanzien van registergoederen (huizen en bepaalde schepen) expliciet bepaald dat vernietiging niet werkt tenzij de wederpartij er in berust. Voor aandelenlease-overeenkomsten is berusting door de wederpartij dus niet nodig om de gevolgen van buitengerechtelijke vernietiging te laten intreden.
Banken dienen de registratie bij het BKR dan ook ongedaan te maken totdat de rechter heeft bepaald dat een gedupeerde belegger de aandelenlease-overeenkomst op onterechte gronden heeft vernietigd.
b. Het standpunt van BKR
BKR stelt dat zij alleen overgaat tot correctie van de gegevens indien de kredietinstelling haar daartoe opdracht verstrekt. Volgens BKR is de ten onrechte geregistreerde in beginsel machteloos indien de bank weigert om BKR opdracht tot correctie te verstrekken. BKR meent dat zij geen zelfstandig onderzoek naar de juistheid van de gegevens behoeft in te stellen. Ten onrechte.
Wet bescherming persoonsgegevens
De Wet bescherming Persoonsgegevens (Wbp) ziet er op toe dat een instelling die persoonsgegevens registreert dit op zorgvuldige wijze doet. De gegevens die BKR in haar registers opneemt zijn persoonsgegevens in de zin van deze wet. Indien iemand van mening is dat zijn persoonsgegevens op onjuiste wijze staan geregistreerd, kan hij zich op de voet van art. 36 Wbp wenden tot de instelling die verantwoordelijk is voor de registratie met het verzoek deze te verbeteren, aan te vullen, te verwijderen, of af te schermen. In dit geval is die instelling BKR. Op grond van art. 36 Wbp dient BKR dus op verzoek van de consument te onderzoeken of de registratie van de persoonsgegevens in haar register juist zijn.
Rechtsbescherming
De Wbp voorziet in een gerechtelijke procedure tegen de weigering van BKR om persoonsgegevens te corrigeren. Deze procedure dient te worden ingeleid met een verzoekschrift bij de rechtbank. De rechtbank beoordeelt of de geregistreerde gegevens juist zijn en kan BKR zonodig bevelen de gegevens te corrigeren. Zodra de rechtbank heeft vastgesteld dat de gegevens onjuist zijn bestaat voorts de mogelijkheid om uw schade te verhalen op de bank. De verzoekschriftenprocedure tegen BKR dient zo mogelijk te worden gecombineerd met een procedure tegen uw aandelenleaseaanbieder.
Ons kantoor is u gaarne van dienst in geschillen met aanbieders van aandelenlease-producten. Als onderdeel van die dienstverlening rekenen wij ook geschillen die voortvloeien uit de registratie bij het BKR.
Op het rechtsgebied aandelenlease zijn mr. M.M.H.J. Rompelberg, mr. J.P. Van Dyck,
mr. D.D.J.M. Gulpers, mr. M. Delnoy-Garske en mr. R.H.J.M. Silvertand. Op het deelrechtsgebied Aandelenlease/BKR is mr. R.H.J.M. Silvertand werkzaam
U kunt hier rechtstreeks uw vraag stellen.