Tarief elektriciteit

[Bertoos]

In deze roerige en onzekere tijden rondom energie vragen we ons af hoe aanbieders de tarieven van elektriciteit vaststellen. Elektriciteit wordt tenslotte opgewekt op duurzame wijze geeft Eneco aan (zon/wind) waarbij een groot deel van de windmolens ook nog gesubsidieerd is door de overheid. Waar zitten de hoge kosten voor elektriciteit nu precies in. Oftewel, wat wordt nu eigenlijk doorberekend aan de klant? Graag lezen we van iemand terug hoe dit precies zit, aangezien onze aanbieder Eneco hierover weinig transparant en onbereikbaar is.

[Lady1234]

Als het niet waait en de zon niet schijnt, zoals nu, heeft iedereen toch ook stroom nodig. Dus daar is gas of kolen enzovoort voor nodig.

Een leverancier gaat u natuurlijk niet uit de doeken doen hoe hun tarief is vastgesteld.

[Nijogeth]

Waar krijg je stroom van als het niet hard genoeg waait en de zon niet schijnt? Juist, veelal uit gascentrales. 31% van de stroom (volgens het CBS) was in 2021 groen. Minder dan de helft dus.

Het probleem met groene stroom is juist dat er geen zekerheid is. Het is prima als het hard waait of als de zon schijnt, maar buiten die momenten willen we ook stroom hebben en die stroom is duur. Willen we dan ook die stroom nog groen hebben, dan komen we op kernenergie uit, dat is de enige optie om zekerheid te bieden.

[HandigeHarrie]

Volgens mij is zelfs in de wet vastgelegd dat op dit moment de elektriciteitsprijs gebaseerd is op de fossiel opgewekte energie. Dit om de bouw van zonne- en windparken te stiu\muleren.

[jochemd]

Je verwart prijs en kosten.

De prijs die electriciteit opwekkers vragen hoeft geen relatie te hebben met de kosten die ze maken. Op een dag als vandaag weet je als opwekker van windenergie dat er fossiele stroom nodig is omdat er anders niet genoeg is. Op basis van de gasprijs weet je dat die fossiele stroom niet voor minder dan X aangeboden gaat worden. Waarom zou je dan je eigen stroom aanbieden tegen een tarief dat lager is dan X?

Daarnaast is dit een gevolg van hoe de markt ingericht is. In zwaar versimpelde vorm: er is van te voren een inschatting gemaakt van hoeveel stroom er nodig is op elk moment van de dag. Vervolgens kunnen aanbieders daar op inschrijven en de prijs wordt gevormd door het tarief waarbij er evenwicht is tussen aanbod en vraag.
Een rekenvoorbeeld. Laten we aannemen dat er 10 GWh nodig is. Er is 4 GWh windopwek beschikbaar en die schrijven in voor 2 cent. Er is 4 GWh kolenopwek beschikbaar en die schrijven in voor 4 cent. Er is dan nog 2 GWh gas nodig. De 4 gasopwekkers die elk 1 GWh kunnen aanbieden schrijven in voor 22, 23, 24 en 25 cent. Op dat moment is aanbod dus in evenwicht met de vraag als de prijs is vastgesteld op 23 cent: dan wordt er 10 GWh geproduceerd en 10 GWh geconsumeerd. Daarbij maken de windopwekkers 21 cent extra winst, de kolenopwekkers 19 cent extra, een van de gasopwekkers 1 cent, een van de gasopwekkers krijgt precies zijn inschrijfprijs en er zijn 2 gasopwekkers die hun centrale uitzetten en niet leveren.

Overigens, die subsidie op windmolens valt wel mee. Meestal is die gebaseerd op een garantie dat de opwekker een minimale opbrengst kan verwachten per kWh. Zodra de marktprijs hoger is dan de gegarendeerde opbrengst is er dus geen subsidie meer.

[Ivo.w]

Volgens mij is zelfs in de wet vastgelegd dat op dit moment de elektriciteitsprijs gebaseerd is op de fossiel opgewekte energie. Dit om de bouw van zonne- en windparken te stiu\muleren.

Verkoop toch niet zulke onzin. Daar is geen wetgeving voor.
Voor de stimulering van zonne- en windparken betaal je aan de overheid de ODE (opslag duurzame energie). Vanaf 2023 wordt die opslag trouwens opgenomen in de energiebelasting en zie je die als klant niet apart terug op de energie factuur.

[rwolters]

Waar krijg je stroom van als het niet hard genoeg waait en de zon niet schijnt? Juist, veelal uit gascentrales. 31% van de stroom (volgens het CBS) was in 2021 groen. Minder dan de helft dus.

Het probleem met groene stroom is juist dat er geen zekerheid is. Het is prima als het hard waait of als de zon schijnt, maar buiten die momenten willen we ook stroom hebben en die stroom is duur. Willen we dan ook die stroom nog groen hebben, dan komen we op kernenergie uit, dat is de enige optie om zekerheid te bieden.

Er is totaal geen reden te bedenken waarom je groene stroom niet zou opslaan voor als de zon niet schijnt of als het windstil is. Er zijn genoeg levensvatbare opties beschikbaar. Je hoeft het alleen maar te bouwen. En het bouwen van die oplossing gaat heel veel sneller dan het bouwen van kerncentrales.

[16again]

Er is totaal geen reden te bedenken waarom je groene stroom niet zou opslaan voor als de zon niet schijnt of als het windstil is. Er zijn genoeg levensvatbare opties beschikbaar. Je hoeft het alleen maar te bouwen. En het bouwen van die oplossing gaat heel veel sneller dan het bouwen van kerncentrales.

Hoe schaalbaar is je "oplossing?"
Je moet ook de materialen hebben om het te bouwen.
Pak eens een bierviltje, en reken eens uit als we de helft van de zomers opgewekte energie 6 maanden willen opslaan. Hoeveel lithium is dan nodig voor accus?

[Seinhuis]

NOS op 3 legt het uit op https://youtu.be/J-eNbyrgpsg

[rwolters]

Er is totaal geen reden te bedenken waarom je groene stroom niet zou opslaan voor als de zon niet schijnt of als het windstil is. Er zijn genoeg levensvatbare opties beschikbaar. Je hoeft het alleen maar te bouwen. En het bouwen van die oplossing gaat heel veel sneller dan het bouwen van kerncentrales.

Hoe schaalbaar is je "oplossing?"
Je moet ook de materialen hebben om het te bouwen.
Pak eens een bierviltje, en reken eens uit als we de helft van de zomers opgewekte energie 6 maanden willen opslaan. Hoeveel lithium is dan nodig voor accus?

Wie heeft het over accus? Er zijn veel meer opties beschikbaar. Je kunt energie ook mechanisch opslaan. Of met waterreservoirs en natuurlijk omzetten in waterstof En het is heel erg schaalbaar omdat je heel veel lokaal kan doen. Opslaan bij de bron waardoor je geen uitgebreide landelijke infrastructuur nodig hebt.

[Nijogeth]

Omzetten naar waterstof is prima, maar het probleem daarmee is dan weer dat er heel veel verloren gaat, ongeveer 25%.

Daarbij zijn ze juist uitgebreid bezig SMR, de small modular reactor. Vele malen goedkoper dan kerncentrales en veel sneller te maken. Daarbij zijn er geen meltdowns mogelijk en kun je ze makkelijk verplaatsen.

[mjwdejong]

Ik heb net eens opgezocht wat de productiekosten van energie nu werkelijk zijn. Vooral omdat mijn leerancier aangeeft 100% groene stroom te leveren.
Volgens het PBL moeten we denken aan tussen de 4 en de 9 cent per kWh (en met mijn nu nog vaste contract betaa ik er al 44 cent voor). De schatting is dat in 2030 verwacht wordt dat groene stroom ca 9 cent pe kWh kost.

Dus om de mensen echt te helpen zou je deze kostprijs als de basis voor het tarief moeten nemen. Met een opslag van 30% voor de bedrijfskosten. Met dergelijke tarieven maak je stroom weer betaalbaar.
Dan is het wellicht ook te verteren dat je vanaf 2026 verplicht bent om bij vervanging een hybride wartmtepomt te nemen.

Wellicht goed als we allemaal samen met Radar de politiek gaan bewerken en weer logica en betaalbaarhie van energie terug brengen.
Is een wet misschien wat, en dan niet zoals het huiidge kabinet het ziet.

[16again]

Wie heeft het over accus? Er zijn veel meer opties beschikbaar. Je kunt energie ook mechanisch opslaan. Of met waterreservoirs en natuurlijk omzetten in waterstof En het is heel erg schaalbaar omdat je heel veel lokaal kan doen. Opslaan bij de bron waardoor je geen uitgebreide landelijke infrastructuur nodig hebt.

Als het zo eenvoudig is, waarom is het er dan nog niet? Wellicht omdat het niet zo eenvoudig is.
Ketenrendement van waterstof is dermate laag, dat kan alleen lonend zijn als zonnestroom in overvloed wordt opgewekt.
8 zonnecellen op een huisje leggen is zo gedaan. Maar wat nu als je een wezenlijk deel van de zomers opgewekte energie wil bewaren tot de winter.
Stel je wil 500kWh opslaan voor de winter door water op te pompen. ( 500kWh is minder dan een kwart van de jaaropbrengst van 8 panelen)
Op mijn bierviltje kom ik dan op 18 kuub water , naar een hoogteverschil van 10 meter.
18 kuub is 18 miljoen kilo!

[16again]

Ik heb net eens opgezocht wat de productiekosten van energie nu werkelijk zijn. Vooral omdat mijn leerancier aangeeft 100% groene stroom te leveren.
Volgens het PBL moeten we denken aan tussen de 4 en de 9 cent per kWh (en met mijn nu nog vaste contract betaa ik er al 44 cent voor). De schatting is dat in 2030 verwacht wordt dat groene stroom ca 9 cent pe kWh kost.

Helaas werkt het anders. De prijs wordt bepaald door de duurste aanbieder, die nodig is om aan de nomentele vraag te voldoen.
Stel een dure gascentrale moet worden bijgeschakeld om aan de vraag te voldoen, die gascentrale gaat pas aan als de kWh prijs 1 euro/kWh is.
Als er meer vraag dan aanbod is, zullen de prijzen stijgen tot 1 euro, dan schakelt de gascentrale bij. En krijgt elke aanbieder (met dynamische prijzen) die 1euro/kWh. Waarom zou die aanbieder van groene stroom dan onder de marktprijs verkopen?

[jochemd]

Wellicht goed als we allemaal samen met Radar de politiek gaan bewerken en weer logica en betaalbaarhie van energie terug brengen.

De logica is er: je betaalt de prijs waar vraag en aanbod in balans zijn. Dat is het model dat we eigenlijk voor alle goederen/diensten van de maatschappij die niet rechtstreeks door de overheid geleverd worden toepassen. Daar kan het er niet mee eens zijn, maar daarom claimen dat het onlogisch is is onzin.

[Methusalah]

Waar krijg je stroom van als het niet hard genoeg waait en de zon niet schijnt? Juist, veelal uit gascentrales. 31% van de stroom (volgens het CBS) was in 2021 groen. Minder dan de helft dus.

Het probleem met groene stroom is juist dat er geen zekerheid is. Het is prima als het hard waait of als de zon schijnt, maar buiten die momenten willen we ook stroom hebben en die stroom is duur. Willen we dan ook die stroom nog groen hebben, dan komen we op kernenergie uit, dat is de enige optie om zekerheid te bieden.

Er is totaal geen reden te bedenken waarom je groene stroom niet zou opslaan voor als de zon niet schijnt of als het windstil is. Er zijn genoeg levensvatbare opties beschikbaar. Je hoeft het alleen maar te bouwen. En het bouwen van die oplossing gaat heel veel sneller dan het bouwen van kerncentrales.

Eh nee. Het is belachelijk moeilijk omdat op te slaan. Dat soort capaciteit accu's bestaan simpelweg niet. Daarnaast moet elke centrale anticiperen op vraag en aanbod, de hele dag door. Het is niet simpelweg een knop van aan/uit.

En als je het hebt over oplossingen waarbij water wordt opgeslagen en middels zwaartekracht energie uit gewonnen wordt, dat zijn mega grote installaties die jaren duren om te bouwen.

[Moneyman]

Er is totaal geen reden te bedenken waarom je groene stroom niet zou opslaan voor als de zon niet schijnt of als het windstil is. Er zijn genoeg levensvatbare opties beschikbaar. Je hoeft het alleen maar te bouwen. En het bouwen van die oplossing gaat heel veel sneller dan het bouwen van kerncentrales.

Hoe schaalbaar is je "oplossing?" Je moet ook de materialen hebben om het te bouwen. Pak eens een bierviltje, en reken eens uit als we de helft van de zomers opgewekte energie 6 maanden willen opslaan. Hoeveel lithium is dan nodig voor accus?

Wie heeft het over accus? Er zijn veel meer opties beschikbaar. Je kunt energie ook mechanisch opslaan. Of met waterreservoirs en natuurlijk omzetten in waterstof En het is heel erg schaalbaar omdat je heel veel lokaal kan doen. Opslaan bij de bron waardoor je geen uitgebreide landelijke infrastructuur nodig hebt.

Welke concrete mogelijkheden "die levensvatbaar zijn en alleen maar gebouwd hoeven worden" zie jij om grote hoeveelheden energie in afdoende mate en voor de gewenste termijn op te kunnen slaan?

[angel1978]

Hoe schaalbaar is je "oplossing?" Je moet ook de materialen hebben om het te bouwen. Pak eens een bierviltje, en reken eens uit als we de helft van de zomers opgewekte energie 6 maanden willen opslaan. Hoeveel lithium is dan nodig voor accus?

Wie heeft het over accus? Er zijn veel meer opties beschikbaar. Je kunt energie ook mechanisch opslaan. Of met waterreservoirs en natuurlijk omzetten in waterstof En het is heel erg schaalbaar omdat je heel veel lokaal kan doen. Opslaan bij de bron waardoor je geen uitgebreide landelijke infrastructuur nodig hebt.

Welke concrete mogelijkheden "die levensvatbaar zijn en alleen maar gebouwd hoeven worden" zie jij om grote hoeveelheden energie in afdoende mate en voor de gewenste termijn op te kunnen slaan?

Opties zijn er echt al wel, maar dan moet men wel bereid zijn om iets verder te kijken dan een pasklaar antwoord die alles in 1x oplost.
Je kan denken aan:

* kleine consumentenaccu's ( thuisaccu en elek. auto ) om 1 of meerdere dagen te overbruggen voor de kortste periode
* grote wijkaccu's om grotere overschot op te vangen
* thermische opslag in zout of waterbassins als verwarming
* overschot in de zomer omzetten in waterstof en dat gebruiken op de momenten dat zon en windenergie niet voldoen

Natuurlijk zul je dan flink moeten investeren en moeten zorgen voor nog veel meer wind- en zonenergie zodat je grotere gedeelten van het jaar overschot hebt die je dan in andere energiesystemen kan omzetten. Maar technisch is dit allemaal al mogelijk.

[jochemd]

Even het stroomgebruik voor Nederland voor een half jaar opslaan is onzin. Accu's, zwaartekracht, kinetische energie, het is allemaal onhaalbaar om dat op te slaan. De eerder geplaatste berekening over opslag met water is incorrect. 500 kWh vereist geen 18 kuub op 10 meter, maar 18000 kuub op 10 meter. Genoemde 18 miljoen liter is wel correct (uitgaande van 100% rendement). En 500 kWh is echt niet genoeg voor een half jaar voor een persoon.
Of om het op een andere manier te visualiseren: wat je ook verzint zal een lagere energie dichtheid hebben dan simpelweg steenkool. Om stroom voor een half jaar op te slaan heb je ~18 miljoen ton steenkool nodig (huidig gebruik is ~5 miljoen ton voor 14% aandeel). We hebben het dus over het opslaan van een ton per persoon. En dat is alleen maar de huidige electriciteit niet het totale energie verbruik dat nog een paar maal groter is.

Kerenergie als een oplossing is al even grote onzin. De genoemde SMRs bestaan alleen op de tekentafel. Het enige wat er op dit moment in west Europa is zijn een paar EPRs in aanbouw:

• in Finland bouw gestart in 2005, waar die nu al stilligt nadat bij het testen problemen zjin ondekt en er geen zicht is op een oplossing;
  in Frankrijk bouw gestart in 2007, misschien dat brandstof in 2024 geladen wordt;
  in Engeland bouw gestart in 2017, als er geen vertraging is oplevering in 2027.

En let wel, dit is de bouwtijd. Tel daar nog maar even een jaar of 6 tot 10 voor het verguningstraject bij op.

Gelukkig is er al wel een simpele bewezen oplossing: een groot grid en overgedimensioneerde opwekking. De opwekkingscapaciteit van renewables is gebonden aan natuurverschijnselen zoals zon en wind. Die zijn lokaal misschien onbetrouwbaar, maar over een groter gebied niet. Voorbeeld: het is windstil op de Noordzee als er een hoge- of lagedruk gebied ligt. Maar die gebieden hebben een bepaalde grootte, dus als het windstil is op de Noordzee zal het nooit tegelijk ook windstil zijn in de Ierse zee en de Oostzee. Bouw dus voldoende windmolens in de Noordzee en in de Oostzee en in de golf van Biskaje en in de Ierse zee en in de Middellandse zee zodat je veel te veel capaciteit hebt. Verbind alles met een grid. Bouw op een beperkt aantal plekken energie opslag middels pumped storage waar dat geografisch logisch is: Alpen, Schotse hooglanden, Noorse bergen, Karpaten etc. Doe het zelfde met zonneenergie, maar dan verbonden met een oost-west grid. (Er zit snel een paar uur tijdsverschil tussen het oosten en westen van het Europese electriciteits netwerk, dus dan kunnen ze in Oekraine het avondeten koken op Spaanse/Portugese zonneenergie en in Spanje 's avonds koken op Oekrainse kernenergie.)
Als je op een dergelijke manier een netwerk bouwt met ongeveer 4 maal te veel opwek capaciteit heb je voldoende betrouwbare opwekking dat je de rest van de gaten kan afdekken met afspraken om hele grote gebruikers in geval van nood af te schakelen. Gebruikers die je bijvoorbeeld een deal geeft dat ze 90% korting op hun electriciteit krijgen als ze 10% van de tijd afgeschakeld mogen worden.

Gelukkig zijn er al landen die dit snappen: Schotland bijvoorbeeld heeft dit jaar concessies voor stukken zee voor de opwekking van 25 GW uitgegeven. Het land zelf heeft een piek verbruik van 5.5 GW. Die zijn zich dus heel hard op een toekomst aan het voorbereiden waarin ze geen olie exporteur zijn, maar electriciteits exporteur. (Ter vergelijking: Nederland heeft recent de in 2030 op de Noordzee gewenste capaciteit verhoogd naar 21 GW, maar de concessies nog niet uitgegeven. En dat bij een piek gebruik van 18 GW.)

[Moneyman]

Opties zijn er echt al wel, maar dan moet men wel bereid zijn om iets verder te kijken dan een pasklaar antwoord die alles in 1x oplost.

Klopt, maar volgens mij voldoet geen van die opties aan de eis…

… om grote hoeveelheden energie in afdoende mate en voor de gewenste termijn op te kunnen slaan