Radar

Op voorhand: alvast mijn excuses aan degenen die een juridisch verhaal saai vinden of er niets mee kunnen. Scroll gerust door naar het volgende topic

Op dit forum komt nog wel eens de vraag langs of consumentenbescherming niet te ver is doorgeschoten. Nou, momenteel speelt er een zeer ingrijpende zaak bij de Kantonrechter in Amsterdam (zijnde de "juridische vrijstaat", nogal op de hand van de consument en niet geheel toevallig ook de Rechtbank waar recent een vonnis werd gewezen waarin het retourrecht op dure parfums van toepassing werd verklaard).

Deze zaak kan tot gevolg hebben dat zaken die al jarenlang in kracht van gewijsde zijn (hetgeen inhoudt dat er géén rechtsmiddel meer tegen open staat) desondanks toch heropend zouden moeten worden. Daarmee zou één van de hoekstenen van het recht, namelijk dat je als winnende partij de zekerheid hebt dat 0als er geen rechtsmiddelen meer open staan- zonder mogelijke schadeclaims tot tenuitvoerlegging kunt overgaan, verdwijnen.

Wat zijn de (meest relevante) feiten?

- er is een huurovereenkomst gesloten die inging in februari 2011;
- de huurder is iemand die in 2011 uit Libië is gekomen en een verblijfsvergunning had;
- in 2012 is de huurder naar Libië vertrokken en in conflict met ISIS terecht gekomen;
- de huurder zou daar geruime tijd gevangen zijn gehouden;
- in 2016 is de huurder weer terugkomen naar Nederland en heeft wederom een verblijfsvergunning gekregen;
- in februari 2014 is de huurder gedagvaard vanwege een forse huurachterstand;
- in maart 2014 is er vonnis gewezen, waarin de huurovereenkomst is ontbonden en ontruiming is bepaald;
- in april 2014 is de woning daadwerkelijk ontruimd;
- er is door middel van een betalingsregeling meermaals door de huurder betaald. De huurachterstand is (zonder kosten) volledig betaald. De verzettermijn is, omdat de huurder kennis droeg van het vonnis, dus toen al gaan lopen en dus verstreken;
- tegen dit vonnis is geen verzet en geen hoger beroep ingesteld, zodat dat in kracht van gewijsde is gegaan en dus ook gezag van gewijsde heeft;
Kous af, zou je zeggen... maar nee.

In 2022, dus 8 jaar later (!!), is er alsnog een verzetdagvaarding uitgebracht waarin onder meer wordt gesteld dat het vonnis uit maart 2013 zou moeten worden vernietigt, omdat de kantonrechter, hoewel hij daartoe op grond van de richtlijn wel was gehouden, in het verstekvonnis van 3 maart 2014 de bedingen in de huurovereenkomst niet (ambtshalve) op oneerlijkheid heeft getoetst.

De vraag is nu of het niet correct toetsen op de juiste toepassing van de consumentenrechten ertoe kan leiden dat zaken die reeds tientallen jaren in kracht van gewijsde zijn, en waarvan de executie in de meeste gevallen ook al lang beëindigd zal zijn, ineens alsnog heropend moeten worden.
De bewuste Europese richtlijn is in 1994 in werking getreden, dus jurisprudentie die ertoe zou leiden dat op basis van deze argumentatie zaken heropend zouden kunnen worden, zou voor zeer grote aantallen vonnissen gevolgen kunnen hebben.

Een potentiële doos van Pandora dus...

Gelukkig was de Kantonrechter wel slim genoeg om te beseffen hoe brisant deze kwestie is, en heeft hij de verantwoordelijk een paar niveau's omhoog geschoven door het stellen van de in mijn volgende berichte volgende prejudiciële vragen aan de Hoge Raad.

De bewuste vragen aan de Hoge Raad staan hieronder. Laten we hopen dat ze met wijsheid besproken en beantwoord zullen worden...

Als ik meer weet over het vervolg, en de gevolgen ervan, post ik wel een update.

23. De kantonrechter is gelet op het vorenstaande voornemens de volgende prejudiciële vragen te stellen aan de Hoge Raad:

• 1) Leidt de jurisprudentie van het Europees Hof in de arresten van 17 mei 2022 (ECLI:EU:C:2022: 394, 395, 396 en 397) ertoe dat in verzetzaken tussen een handelaar en consument de wettelijke termijn van verzet (ambtshalve) buiten toepassing moet worden gelaten indien uit het verstekvonnis niet blijkt van (ambtshalve) toetsing op oneerlijkheid als bedoeld in de richtlijn van (alle) bedingen die aan de vordering ten grondslag zijn gelegd, c.q. kunnen worden gelegd?
  
  2) Indien het antwoord op de eerste vraag bevestigend luidt, geldt dit voor alle verstekvonnissen tussen een handelaar en een consument die zijn gewezen vanaf de inwerkingtreding van de richtlijn, na 31 december 1994, vanaf het onder 26 genoemde Pannon-arrest, 4 juni 2009, of vanaf een ander moment?
  
  3) Brengt de aard van verzetsprocedure met zich mee dat noodzakelijkerwijs alle vorderingen (opnieuw) moeten worden beoordeeld, of moet het verzet in de situatie dat ambtshalve toetsing van mogelijk oneerlijke bedingen niet (kenbaar) heeft plaatsgevonden in het verstekvonnis beperkt worden tot de ambtshalve toetsing van eventuele oneerlijke bedingen en blijft het vonnis en de daarin opgenomen beoordeling van de vorderingen voor het overige in stand?
  
  4) Indien uit het antwoord op vraag 3 volgt dat het verzet beperkt blijft tot de ambtshalve toetsing van de toepasselijke bedingen op oneerlijkheid en het vonnis en de daarin opgenomen beoordeling van de vorderingen voor het overige in stand blijft, is er dan sprake van een partieel verzet waarbij de oorspronkelijke executoriale ontruimingstitel in stand blijft, of een volledig ontvankelijk verzet waarbij de oorspronkelijke ontruimingstitel vervalt, maar waarbij - opnieuw oordelend - het vonnis in de verzetzaak ten aanzien van de overige vorderingen gelijkluidend is aan het verstekvonnis?
  
  5) Komt het als toetsing in de verzetsprocedure dient plaats te vinden voor risico van de handelaar indien hij niet in staat is de overeenkomst en/of de algemene voorwaarden die op de overeenkomst van toepassing zijn in het geding te brengen, waardoor ambtshalve toetsing niet meer mogelijk is? Zo ja, wat zijn daarvan de gevolgen?
  
  6) In geval van een huurincasso zal de gevorderde huursom mede het cumulatieve resultaat kunnen zijn van een huurprijswijzigingsbeding. Ambtshalve bekend is dat deze bedingen soms als oneerlijk moeten worden aangemerkt, maar dat toetsing daarvan tot nu toe niet heeft plaatsgevonden. Moet in dergelijke zaken de huurachterstand, evenals de vraag of deze de ontruiming rechtvaardigt, ambtshalve opnieuw worden beoordeeld?
  
  7) Indien het antwoord op vraag 6 bevestigend luidt, leidt dit ertoe dat indien de verhuurder de toepasselijke algemene voorwaarden niet in het geding brengt, bij de beoordeling van de hoogte van de huurachterstand (en eventuele ontruiming) tot uitgangspunt moet worden genomen dat elke huurverhoging berust op een oneerlijk beding dat buiten toepassing moet blijven? Dient daarbij nog onderscheid te worden gemaakt tussen sociale verhuur (waarbij semi-dwingend recht bescherming biedt tegen oneerlijke huurverhogingsbedingen) en geliberaliseerde verhuur?
  
  8.) Komen kosten die ten behoeve van de tenuitvoerlegging van het verstekvonnis zijn gemaakt (volledig) ten laste van de consument indien het vonnis (deels) vernietigd wordt?
  
  9) In het geval een bij verstek gewezen ontruimingsvonnis reeds is geëxecuteerd, reikt de in het Ibercaja-arrest genoemde schadevergoeding zo ver dat deze – indien gevorderd - zich vertaalt in een schadevergoeding waarbij de huurder een andere woning aangeboden moet worden, of dient deze (ambtshalve) te worden beperkt tot financiële compensatie? Is daarbij de omvang van de onderneming van verhuurder nog een relevant aspect?

En voor de liefhebbers nog even de ECLI.

(p.s. laten we er geen politieke of vreemdelingen-discussie van maken)

In neem aan dat maart 2013 , maart 2014 moet zijn.
Dat de persoon een vreemdeling is heeft volgens mij geen invloed gehad op het proces.

Wat ik mij als juridisch totale leek wel eens afvraag of sommige rechters zelf wel weten wat ze doen en of ze niet helemaal wereldvreemd zijn.
Door dit soort vreemde wendingen zal het vertrouwen in de rechtspraak alleen maar meer afnemen.

juliomariner schreef: ↑

24 jan 2023 16:24

In neem aan dat maart 2013 , maart 2014 moet zijn.

Scherp, klopt helemaal! Aangepast

juliomariner schreef: ↑

24 jan 2023 16:24

Dat de persoon een vreemdeling is heeft volgens mij geen invloed gehad op het proces.

Nee gelukkig niet.

juliomariner schreef: ↑

24 jan 2023 16:24

Wat ik mij als juridisch totale leek wel eens afvraag of sommige rechters zelf wel weten wat ze doen en of ze niet helemaal wereldvreemd zijn. Door dit soort vreemde wendingen zal het vertrouwen in de rechtspraak alleen maar meer afnemen.

Deze rechter laat gelukkig zien dat hij snapt hoe verstrekkende zijn toekomstige uitspraak kan zijn en roept bijtijds de hulp van een hogere macht in. Als rechter zit je in Nederland soms ook gewoon compleet klem tussen de Europese richtlijnen en de praktijk die je voor je neus hebt. Geen sinecure.

Interessante zaak.

Had de rechter de aanklacht ook niet ontvankelijk kunnen verklaren, juist omdat de zaak in kracht van gewijsde is?

Moneyman schreef: ↑

24 jan 2023 16:35

Als rechter zit je in Nederland soms ook gewoon compleet klem tussen de Europese richtlijnen en de praktijk die je voor je neus hebt. Geen sinecure.

Heb je als (Nederlandse) rechter niet alleen te maken met Nederlandse wetten? (die dan wel op basis van Europese richtlijnen gebaseerd kunnen zijn maar vaak ook niet). Voor zover ik weet is een richtlijn nog geen wet. Pas als Nederland er een wet van maakt is het van toepassing.

Richtlijnen kun je zien als een wet voor de lidstaten van de EU. Een richtlijn moet op eem bepaald moment geïmplementeerd zijn in de nationale wet. Vanaf dat moment is de rechter verplicht om de nationale wet richtlijnsconform uit te leggen.

Moneyman schreef: ↑

24 jan 2023 15:56

In 2022, dus 8 jaar later (!!), is er alsnog een verzetdagvaarding uitgebracht waarin onder meer wordt gesteld dat het vonnis uit maart 2013 zou moeten worden vernietigt, omdat de kantonrechter, hoewel hij daartoe op grond van de richtlijn wel was gehouden, in het verstekvonnis van 3 maart 2014 de bedingen in de huurovereenkomst niet (ambtshalve) op oneerlijkheid heeft getoetst.

Je zou zeggen dat er een mogelijkheid was om hoger beroep aan te tekenen. Daar is kennelijk geen gebruik van gemaakt. Verder vraag ik me af welke huurbedingen dan oneerlijk zouden zijn geweest, en of dat invloed zou hebben gehad op het verloop van de procedure. En zo ja: hoe de procedure dan had moeten verlopen.

alfatrion schreef: ↑

24 jan 2023 20:32

Richtlijnen kun je zien als een wet voor de lidstaten van de EU. Een richtlijn moet op eem bepaald moment geïmplementeerd zijn in de nationale wet. Vanaf dat moment is de rechter verplicht om de nationale wet richtlijnsconform uit te leggen.

Daarom ben ik ook volledig tegen de EU. Het kan prima als economische en militaire samenwerking en misschien op andere vlakken. Maar zodra landen eigenlijk eigen beleid niet meer kunnen uitvoeren door alle regels van Europa, dan gaat het gewoon te ver.

witte angora schreef: ↑

24 jan 2023 20:53

Moneyman schreef: ↑

24 jan 2023 15:56

In 2022, dus 8 jaar later (!!), is er alsnog een verzetdagvaarding uitgebracht waarin onder meer wordt gesteld dat het vonnis uit maart 2013 zou moeten worden vernietigt, omdat de kantonrechter, hoewel hij daartoe op grond van de richtlijn wel was gehouden, in het verstekvonnis van 3 maart 2014 de bedingen in de huurovereenkomst niet (ambtshalve) op oneerlijkheid heeft getoetst.

Je zou zeggen dat er een mogelijkheid was om hoger beroep aan te tekenen. Daar is kennelijk geen gebruik van gemaakt. Verder vraag ik me af welke huurbedingen dan oneerlijk zouden zijn geweest, en of dat invloed zou hebben gehad op het verloop van de procedure. En zo ja: hoe de procedure dan had moeten verlopen.

Klopt, betrokkene had in verzet én in hoger beroep kunnen gaan, maar heeft dat -om voor de hand liggende redenen- nooit gedaan. Nu zijn er eind vorig jaar een paar Europese arresten gewezen, en op basis daarvan heeft een slimme advocaat blijkbaar bedacht dat ook in dit soort casussen alsnog verzet mogelijk moet zijn.

De oneerlijke bedingen zouden, als ze juist getoetst waren, mogelijk hebben kunnen leiden tot een lager verschuldigd bedrag en daardoor tot afwijzing van de ontruiming. En de eis nu is dus logischerwijs dat betrokkene vanwege de mogelijke onrechtmatigheid van de ontruiming (van acht jaar geleden!) nu een nieuwe woning van Rochdale toegewezen zou moeten krijgen.

Tsja... wat moet je er van vinden. Los van alle mogelijke rechtsgevolgen van deze discussie, is er hier in ieder geval een advocaat heel creatief aan het werk voor het belang van zijn client (en zijn beroepsgroep, want als dit zou uitmonden in een toewijzend vonnis is de beer los en worden we overspoeld met dergelijke herzieningszaken).

Interessante zaak inderdaad.

Interessante casus.
Even vanuit de mogelijke fout van de rechtbank gedacht: als de kantonrechter in het verstekvonnis ambtshalve had moeten controleren of er sprake was van oneerlijke bepalingen, en dit niet gedaan heeft, dan is de vraag bij wie het nadeel van deze fout terecht moet komen - bij de verhuurder of bij de huurder.
Als het nadeel bij de verhuurder gelegd wordt, kan hij huurder een schadevergoeding of woonruimte aanbieden, en kan eventueel zelf een schadeclaim bij de rechtbank claimen? Maar dat laatste kan misschien niet als verhuurder geacht moet worden de toen geldende verhuurvoorwaarden te kunnen tonen en onderbouwen zodat daar ook een deel van de schuld ligt.
Het zal wsl ook een rol spelen in hoeverre huurder de huur niet kon betalen omdat hij gevangen zat (en dat kan aantonen). Dat doet me denken aan de Joden die uit concentratiekampen terugkwamen en hoge boetes (en gerechterlijke kosten?) moesten betalen omdat ze hun erfpachtcanon niet hadden betaald.