bericht in Brabants Dagblad 28/2/2003
Geplaatst: 01 mar 2003 00:43
Het volgende bericht stond 28 februari in het Brabants Dagblad:
Verlies LegioLease: procederen of accepteren
oor Bert Bakker
Vrijdag 28 februari 2003 - Wie een huis koopt en dat wil financieren met een hypotheeklening, weet dat hij twee risico's op de hals haalt. Het eerste is dat hij op enig moment niet meer in staat zal zijn om de maandelijkse last van rente en (eventueel) aflossing te betalen. Het tweede risico is dat huizenprijzen gaan dalen en dat ook de waarde van het gekochte huis tot onder de oorspronkelijke aankoopsom duikelt.
Mocht hij gedwongen worden tot voortijdig verkopen, dan is de opbrengst van het huis niet voldoende om de hypotheek af te lossen en blijft er een schuld over. Iedereen begrijpt dit. Huizenkopers denken dus goed na of ze die risico's aan willen en banken zullen grondig nagaan of hun cliënt die risico's wel aankan.
Bij het kopen van een pakket aandelen met geleend geld, zoals klanten van ondermeer LegioLease deden, lag dat allemaal volkomen anders. Althans zo lijkt het als je de verhalen hoort van alle partijen die destijds met de verkoop van het product effectenlease van doen hadden. Niemand schijnt doorgehad te hebben dat de waarde van de op krediet gekochte aandelen kon dalen, en dat de beleggers daardoor dus met een schuld zouden kunnen blijven zitten. De beleggers zelf niet, want die meldden zich massaal als gedupeerde (al meer dan zestigduizend) bij de Stichting Leaseverlies. De bank die het product aanbood niet, want anders had men nooit zo lichtvaardig zo veel geld uitgeleend. Tot bedragen van 45.000 euro was een cheque bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) het enige dat Aegon-dochter Labouchere, die destijds LegioLease op de markt bracht, deed om zijn debiteurenrisico te beperken.
Zelfs toezichthouder De Nederlandsche Bank heeft er kennelijk niet bij stilgestaan dat een scherpe daling van de waarde van het onderpand niet slechts financiële consumenten in problemen konden brengen, maar uiteindelijk ook de banken die de leningen verstrekten. Raar als je weet hoe strak DNB de procedures in de gaten houdt die banken moeten volgen bij het verstrekken andersoortige leningen, zoals hypotheken en natuurlijk ook het klassieke 'rood staan op effecten'. Natuurlijk is het achteraf makkelijk praten. Niemand bevroedde dat aandelen in drie jaar met zestig procent konden dalen, en feit is dat de maandlasten voor de effectenleasers overzienbaar leken; meestal een paar honderd - toen nog - guldens. Maar vreemd blijft dat de 'prudentie' waarvan bankiers anders altijd zo doortrokken zijn, even helemaal overboord ging bij de aanbieders van effectenlease.
Lastige vraag
Hoe dit alles ook zij: op dit moment staan mensen die een effectenleaseproduct kochten en nu waarschijnlijk tegen een - papieren - verlies aankijken, voor de vraag of ze moeten ingaan op het aanbod dat Dexia (het Belgische financiële conglomeraat dat Labouchere van Aegon overnam) hen doet om te zijner tijd hun restschuld af te lossen tegen iets coulantere voorwaarden, of dit te weigeren in de hoop hun verlies te beperken dankzij een schadevergoeding die de Stichting Leaseverlies voor hen in de wacht meent te kunnen slepen. Een heel lastige vraag, want in beide gevallen is het opnieuw gokken. Wie Dexia's aanbod accepteert, en er bijvoorbeeld voor kiest om zijn contract te verlengen - de oorspronkelijke looptijden varieerden meestal tussen de drie en de tien jaar) - moet er op hopen dat de waarde van zijn aandelenpakket 'in de verlenging' weer oploopt, zodat het papieren verlies vermindert, en wie weet zelfs verdwijnt. Wie níét accepteert, hoopt dat de rechter te zijner tijd zal oordelen dat de Stichting Leaseverlies gelijk heeft dat de informatie over de risico's van het product onvoldoende, of zelfs misleidend was. In dat geval kan een schadevergoeding het verlies beperken. Het lijkt mij dat als het evident is dat noch Labouchere, noch het eerste moederbedrijf Aegon, noch het tweede moederbedrijf Dexia, noch -De Nederlandsche Bank heeft ingezien welke risico's er met het product gemoeid waren, de rechter zal zeggen dat ook de consumenten niet konden weten welk risico ze liepen. Maar daarmee is dus niet -gezegd dat er van misleiding sprake was. Bovendien: het kan nog vele jaren duren -voor er een uitspraak is, en niemand weet hoeveel schade er dan vergoed zal worden. Als de beurs intussen aantrekt, kan degene die Dexia's bod accepteert in principe sneller van zijn probleem af zijn dan wie besluit mee te procederen.
Belazeren
Maar ik denk dat dan een meer principiële vraag eerst moet worden beantwoord. Wie tot procederen besluit, verwijt de aanbieder van -het effectenleaseproduct in feite dat hij immoreel handelde door eenzijdige, te optimistische informatie te verstrekken. Hij vindt, grof uitgedrukt, dat hij is belazerd. Maar als hij de risico's van -beleggen met geleend geld wel degelijk begreep (en zo moeilijk was dat niet) en hij procedeert toch mee, dan is hij in feite bezig om Dexia -te 'belazeren'. Het antwoord op dat morele dilemma -moet elke Leaseverliezer -zelf, in alle stilte, zien te vinden.
Verlies LegioLease: procederen of accepteren
oor Bert Bakker
Vrijdag 28 februari 2003 - Wie een huis koopt en dat wil financieren met een hypotheeklening, weet dat hij twee risico's op de hals haalt. Het eerste is dat hij op enig moment niet meer in staat zal zijn om de maandelijkse last van rente en (eventueel) aflossing te betalen. Het tweede risico is dat huizenprijzen gaan dalen en dat ook de waarde van het gekochte huis tot onder de oorspronkelijke aankoopsom duikelt.
Mocht hij gedwongen worden tot voortijdig verkopen, dan is de opbrengst van het huis niet voldoende om de hypotheek af te lossen en blijft er een schuld over. Iedereen begrijpt dit. Huizenkopers denken dus goed na of ze die risico's aan willen en banken zullen grondig nagaan of hun cliënt die risico's wel aankan.
Bij het kopen van een pakket aandelen met geleend geld, zoals klanten van ondermeer LegioLease deden, lag dat allemaal volkomen anders. Althans zo lijkt het als je de verhalen hoort van alle partijen die destijds met de verkoop van het product effectenlease van doen hadden. Niemand schijnt doorgehad te hebben dat de waarde van de op krediet gekochte aandelen kon dalen, en dat de beleggers daardoor dus met een schuld zouden kunnen blijven zitten. De beleggers zelf niet, want die meldden zich massaal als gedupeerde (al meer dan zestigduizend) bij de Stichting Leaseverlies. De bank die het product aanbood niet, want anders had men nooit zo lichtvaardig zo veel geld uitgeleend. Tot bedragen van 45.000 euro was een cheque bij het Bureau Krediet Registratie (BKR) het enige dat Aegon-dochter Labouchere, die destijds LegioLease op de markt bracht, deed om zijn debiteurenrisico te beperken.
Zelfs toezichthouder De Nederlandsche Bank heeft er kennelijk niet bij stilgestaan dat een scherpe daling van de waarde van het onderpand niet slechts financiële consumenten in problemen konden brengen, maar uiteindelijk ook de banken die de leningen verstrekten. Raar als je weet hoe strak DNB de procedures in de gaten houdt die banken moeten volgen bij het verstrekken andersoortige leningen, zoals hypotheken en natuurlijk ook het klassieke 'rood staan op effecten'. Natuurlijk is het achteraf makkelijk praten. Niemand bevroedde dat aandelen in drie jaar met zestig procent konden dalen, en feit is dat de maandlasten voor de effectenleasers overzienbaar leken; meestal een paar honderd - toen nog - guldens. Maar vreemd blijft dat de 'prudentie' waarvan bankiers anders altijd zo doortrokken zijn, even helemaal overboord ging bij de aanbieders van effectenlease.
Lastige vraag
Hoe dit alles ook zij: op dit moment staan mensen die een effectenleaseproduct kochten en nu waarschijnlijk tegen een - papieren - verlies aankijken, voor de vraag of ze moeten ingaan op het aanbod dat Dexia (het Belgische financiële conglomeraat dat Labouchere van Aegon overnam) hen doet om te zijner tijd hun restschuld af te lossen tegen iets coulantere voorwaarden, of dit te weigeren in de hoop hun verlies te beperken dankzij een schadevergoeding die de Stichting Leaseverlies voor hen in de wacht meent te kunnen slepen. Een heel lastige vraag, want in beide gevallen is het opnieuw gokken. Wie Dexia's aanbod accepteert, en er bijvoorbeeld voor kiest om zijn contract te verlengen - de oorspronkelijke looptijden varieerden meestal tussen de drie en de tien jaar) - moet er op hopen dat de waarde van zijn aandelenpakket 'in de verlenging' weer oploopt, zodat het papieren verlies vermindert, en wie weet zelfs verdwijnt. Wie níét accepteert, hoopt dat de rechter te zijner tijd zal oordelen dat de Stichting Leaseverlies gelijk heeft dat de informatie over de risico's van het product onvoldoende, of zelfs misleidend was. In dat geval kan een schadevergoeding het verlies beperken. Het lijkt mij dat als het evident is dat noch Labouchere, noch het eerste moederbedrijf Aegon, noch het tweede moederbedrijf Dexia, noch -De Nederlandsche Bank heeft ingezien welke risico's er met het product gemoeid waren, de rechter zal zeggen dat ook de consumenten niet konden weten welk risico ze liepen. Maar daarmee is dus niet -gezegd dat er van misleiding sprake was. Bovendien: het kan nog vele jaren duren -voor er een uitspraak is, en niemand weet hoeveel schade er dan vergoed zal worden. Als de beurs intussen aantrekt, kan degene die Dexia's bod accepteert in principe sneller van zijn probleem af zijn dan wie besluit mee te procederen.
Belazeren
Maar ik denk dat dan een meer principiële vraag eerst moet worden beantwoord. Wie tot procederen besluit, verwijt de aanbieder van -het effectenleaseproduct in feite dat hij immoreel handelde door eenzijdige, te optimistische informatie te verstrekken. Hij vindt, grof uitgedrukt, dat hij is belazerd. Maar als hij de risico's van -beleggen met geleend geld wel degelijk begreep (en zo moeilijk was dat niet) en hij procedeert toch mee, dan is hij in feite bezig om Dexia -te 'belazeren'. Het antwoord op dat morele dilemma -moet elke Leaseverliezer -zelf, in alle stilte, zien te vinden.