Radar

Alhamdoulilah (geprezen zij Allah)! Zo worden bezoekers van de site van Bilaa-Riba Islamic Finance begroet. De eerste islamitische financiële instelling in Nederland kan het aantal aanvragen voor islamitisch sparen en beleggen nauwelijks aan.

Het in Leiden gevestigde Bilaa-Riba is in mei begonnen met het aanbieden van halal-beleggingen en moet het hebben van mond-tot-mond-reclame en bekendheid via het web. Tot nu toe is 'halal-beleggen' hun enige product.

In september komt daar de persoonlijke lening bij. Deze werkt als volgt: de bank koopt het product dat de klant graag wil hebben en verkoopt het met opslag door aan de klant. Die betaalt het geld in termijnen, maar formeel zonder rente, terug.

Als het aan Bilaa-Riba ligt, volgt op korte termijn ook de halal-hypotheek. Volgens directeur Mohammed Dini zijn er al 2000 aanvragen voor informatie binnen over de speciale hypotheek. Maar voordat het huizenplan er is, moeten er nog toezeggingen komen van het ministerie van Financiën.

De klant betaalt geen rente en kan dus niet profiteren van de renteaftrek. Daar moeten ze voor gecompenseerd worden, vindt Dini.

Gokken
Halal (verantwoord) of islamitsch bankieren, een verzamelnaam voor financiële dienstverlening die voldoet aan de wetten (sharia) van de koran, stoelt op drie uitgangspunten. De eerste is dat rente een onaanvaardbare vorm van vermogensvermeerdering is. Vandaar de naam Bilaa-Riba, dat letterlijk 'zonder rente' betekent.

Verder schrijft de koran voor dat er geen zaken gedaan mogen worden met 'onethische' bedrijven. De beleggingsindex die Bilaa-Riba aanbiedt, bestaat dan ook uit bedrijven die zich niet bezighouden met sex, muziek, gokken, wapens, alcohol en varkensvlees.

Wat ook niet mag, is speculeren. Ook niet indirect: goede moslims mogen hun geld niet steken in bedrijven die zelf grotendeels draaien op geleend geld.

Een commissie van hooggeleerde imams uit de VS, onder leiding van Sheik Said El Mokadmi, heeft erop toegezien dat de Bilaa-Riba-index helemaal halal is. Dezelfde commissie heeft de Dow Jones Islamic Market Index goedgekeurd.

Volgens gegevens van de Kamer van Koophandel wordt Bilaa-Riba bestuurd door drie Nederlanders, alledrie leden van de familie Bloemink. De rooms-katholieke directeur Piet-Hein Bloemink heeft bekendheid gekregen door de uitvinding van het aandelen-leasen. Hij was de oprichter van Legiolease, en zou ruim honderd miljoen gulden hebben verdiend met de verkoop van Legiolease aan Dexia.

Rabobank
Wereldwijd hebben moslims al langer de mogelijkheid om zonder rente te bankieren en een huis te financieren. Engeland is één van de koplopers.

In Marokko en Turkije bestaan dit soort instellingen niet. In Turkije is er wel een geweest, maar die is aan malversaties tenonder gegaan. In de islamitische wereld is veel verdeeldheid over dit thema. Veel moslimgeleerden vinden dat de gewone rente niet onder het woekerrenteverbod uit de Koran valt. Maar in Maleisië en Dubai bijvoorbeeld zijn islamitische banken weer heel gewoon.

Nederlandse banken hebben ook onderzocht of het niet interessant is om voor de grote moslimgemeenschap in Nederland halal-producten aan te bieden. De Rabobank bijvoorbeeld heeft een proef lopen in de regiokantoren in Utrecht en Boskoop waarbij klanten hun spaarrente niet op hun rekening krijgen, maar waar die rente meteen overgemaakt wordt naar een goed doel. De uitkomsten van die proef zijn nog niet geëvalueerd.

Volgens mij was Bloemink weliswaar geestelijk vader van de aandelenlease producten, maar lang voor de omslag op de beurs had hij al zijn belangen in aandelenlease van de hand gedaan.

Toen Bloemink met zijn kindje op de proppen kwam was de rente fijn aftrekbaar vd belasting, mensen die over die tijd lopen te zeuren zijn geen echte gedupeerden hoor.

En toen Bloemink nog over de producten ging kon je NIET met een restschuld blijven zitten!

De reden waarom die oude 'Piet Bleomink Leaseproducten feitelijk niet tot een restschuld leidden is eenvoudig dat zij afliepen terwijl de aandelenkoersen tijdens de looptijd nog een flinke stijging lieten zien. Dat is uiteraard niet aan Piet Bloemink te danken, maar aan de toevallige omstandigheid van een beurshausse toen.