Radar

‘Procederen is voor niemand leuk’

Gedupeerden Legiolease-affaire moeten beslissen of ze schikking accepteren

De Duisenberg-regeling moet het einde zijn van de Legiolease-affaire, vindt Dexia. Maar het verzet tegen de regeling is zich aan het organiseren. Zij beweren steun te vinden bij de rechter.

Door onze redacteur
Elsje Jorritsma

Amsterdam, 14 maart. „Laat u de bank ongestraft wegkomen met deze ‘legale’ dief­stal of gaat u uw geld terugvorderen?” Dat staat in de grote, kleurige folder die bezoekers van een voorlichtingsavond in Amsterdam deze week in handen gedrukt kregen van Leaseproces, een onderdeel van een Amsterdamse juridische dienstverlener die op no-cure-no-paybasis werkt. „Laat uw claim niet verjaren! Kom nu in actie.”
Dexia denkt dat de Duisenberg-regeling – de schikking die Dexia begin vorig jaar trof onder leiding van wijlen Wim Duisenberg – het spoedig einde betekent van de Legiolease-affaire. Maar als het aan Leaseproces ligt is het nog lang niet voorbij. Samen met de niet-commerciële belangenorganisatie Platform Aandelenlease (PAL) organiseert het bedrijf een reeks voorlichtingsavonden over de Duisenberg-regeling. De bijna 300 aanwezigen op de eerste avond wilden eigenlijk maar één ding weten: moet ik de regeling accepteren of blijven procederen tegen Dexia?
Die vraag werd relevant toen het Hof in Amsterdam eind januari bepaalde dat de schikking automatisch op de resterende 180.000 gedupeerden van de Legiolease-af­faire van toepassing is. De affaire begon toen particulieren in de beurshausse eind jaren negentig op grote schaal aandelen kochten met geleend geld, daartoe aangezet door agressieve reclame van Legiolease, toen nog onderdeel van Aegon, maar later van Dexia.
Na de daling van de beurzen in 2001 waren zij vaak niet alleen hun maandelijkse inleg kwijt, maar bleven velen ook met aanzienlijke restschulden zitten. Toen Dexia die schulden ging invorderen, was het gevolg een golf van individuele rechtszaken – alleen al in Amsterdam lopen nu 4.500 procedures. Daarnaast ontstond collectief verzet van de beleggers, met als belangrijkste vertegenwoordigers de stichtingen Lease-verlies en Eegalease.
De Duisenberg-regeling is de schikking die Dexia trof met deze twee stichtingen, de Consumentenbond en de Vereniging van Effectenbezitters onder leiding van oud-president van De Nederlandsche Bank en Europese Centrale Bank Duisenberg. Kosten voor Dexia: circa 1 miljard euro. Alleen mensen die dat voor 1 augustus schriftelijk melden, zijn niet aan de regeling gebonden. Bijvoorbeeld omdat zij de schikking niet goed genoeg vinden. Volgens de organisatoren van de voorlichtingsavond is daar alle reden voor.
Dat geldt vooral voor het type contracten waarbij de echtgenoot had moeten meetekenen. In de Duisenberg-regeling wordt in dat geval de hele restschuld kwijtgescholden. Maar het Hof Amsterdam bepaalde begin deze maand in een individuele zaak dat ook de inleg en de rente vergoed moesten worden. In een zaak waar de handtekeningen­kwestie niet speelde, kwam het Hof wel uit op dezelfde verdeling als in de Duisenberg-regeling: kwijtschelding van tweederde van de restschuld. „Maar dat was na een individuele afweging, dus het Hof heeft de regeling daarmee niet overgenomen”, benadrukte advocaat Hendrik-Jan Bos, die beide procedures toelichtte. Ook al maakten alle sprekers plichtmatig een voorbehoud over de procesrisico’s, de boodschap van PAL en vooral Leaseproces was duidelijk: de Duisenberg-regeling is diefstal, en individueel procederen biedt goede kansen.

‘Het Hof heeft niet voor niets gezegd dat de Duisenberg-regeling fatsoenlijk is’

Een Dexia-woordvoerder heeft geen goed woord over voor deze voorstelling van zaken. De Duisenberg-regeling is een compromis, waarin tot uitdrukking komt dat zowel de bank als de klant een verantwoordelijkheid heeft. „Het Hof heeft niet voor niets gezegd dat dit een fatsoenlijke regeling is.”
Volgens Dexia maakt Leaseproces, dat de bank van misleiding beschuldigt, zich daar juist zelf schuldig aan. „Door te zeggen dat de Duisenberg-regeling een minimumregeling is, en je bij de rechter altijd meer krijgt.” Daarmee gaat Leaseproces volgens Dexia op de stoel van de rechter zitten, terwijl het die belofte niet waar kan maken. „Mensen moeten niet luisteren naar dit soort partijen, die er alleen op uit zijn om zelf winst te maken.”
Dexia kan niet ontkennen dat de uitspraak van het Hof over de handtekeningenkwestie zou kunnen betekenen dat procederen zinnig is. Maar de bank benadrukt dat het een technische kwestie is, waar de Hoge Raad zich nog over moet uitspreken. Bovendien is volgens de bank in verreweg de meeste gevallen de mogelijkheid op die manier onder het contract uit te komen al verjaard. „Het gaat hierbij ook om een relatief klein deel van de gevallen voor wie de regeling geldt. Die mensen moeten zelf afwegen wat de risico’s van doorprocederen zijn.”
Op de voorlichtingsavond vertolkte advocaat Bos de meest nuchtere stem te midden van de strijdlust van belangenvereniging PAL (gekleed in T-shirts bedrukt met het logo) en de zakelijkheid van Leaseproces (volgens aanwezigen telefonisch niet goed bereikbaar). „Vergeet gevoelens van rechtvaardigheid. Zoek goed uit wat de mogelijke opbrengst van een proces is, en wat de kosten zijn. En vraagt u zich dan af of het verschil daartussen u nog jaren chagrijn waard is. Want procederen is voor niemand leuk.”

Copyright (C) NRC Handelsblad

Mensen moeten niet luisteren naar dit soort partijen, die er alleen op uit zijn om zelf winst te maken.

vervelend, maar in alle gevallen die ik ken overkomelijk

Weinig mensen keken naar de risico's ervan

Net als de kopers van deze producten te goeder trouw waren, waren de meeste verkopers dit ook.

en groot aantal mensen die destijds mensen deze contracten hebben aangeboden waren zich hiervan ook niet bewust, en hebben dit bijvoorbeeld hun familie ook verkocht, met alle gevolgen van dien.

Ook de banken die dit in eerste instantie aanboden zagen het als een positief aanbod voor alle partijen.

Net als de kopers van deze producten te goeder trouw waren, waren de meeste verkopers dit ook.