Dwaling
Geplaatst: 20 nov 2008 11:49
Dexia-gedupeerde behaalt klinkende overwinning bij Zwolse kantonrechter
Dexia moet de schade van een gedupeerde aandelenleaser volledig vergoeden, zo heeft de kantonrechter in Zwolle bepaald. De 'financieel adviseur' van Spaar Select had verteld dat de klant in elk geval zijn inleg terug zou krijgen en tegelijk een aardig pensioenbedrag zou opbouwen. Vijf jaar later bleek dat hij ruim 50.000 euro had verloren en een restschuld had opgebouwd. Volgens de rechter heeft de gedupeerde gedwaald toen hij onder een onjuiste voorstelling van zaken de aandelenlease-overeenkomsten aanging.
Het gaat in deze zaak om een gezin met een minderjarige zoon. In 2000 werden zij benaderd door een financieel adviseur van Spaar Select die hen adviseerde om de overwaarde van het huis te gebruiken voor twee aandelenleasecontracten: Allround Effect en Pensioen Effect. Dit zijn 20-jarige contracten waarbij het gezin € 54.453,63 voor de eerste 60 maandtermijnen vooruit betaalde. Volgens de financieel adviseur van Spaar Select zou de situatie na 60 maanden opnieuw bekeken worden. De gedupeerde zou op dat moment in elk geval het bedrag van de inleg terugkrijgen en zou hij inmiddels een ‘aardig pensioenbedrag’ hebben opgebouwd.
Na 60 maanden, in 2005, bleek echter dat de waarde van de effecten gedaald was en dat het gezin vanaf dat moment een hoge maandtermijnen moest gaan voldoen. De betalingen zijn toen stopgezet. Vervolgens heeft Dexia de contracten beëindigd. Restschuld: € 17.928,53.
De kantonrechter
Dexia vond dat zij niet verantwoordelijk was voor de fouten van Spaar Select. De kantonrechter oordeelde dat Spaar Select wel degelijk als een verlengstuk van de bank kan worden gezien. Dexia had namelijk een overeenkomst met de tussenpersoon gesloten op grond waarvan de tussenpersoon klanten kon werven voor Dexia. De rechter wijst op de gebruikte brochures waarin stond dat Spaar Select de aandelenleaseproducten ‘in samenwerking met de bank’ aanbood. In de contracten werd Spaar Select enkel nog als ‘adviseur’ vermeld, vermoedelijk slechts voor administratieve doeleinden.
Spaar Select had kennelijk een volmacht om in naam van Dexia een aanbod te doen aan potentiële klanten. Bij het toesturen van de contracten bleek uit de begeleidende brieven van Dexia, dat Dexia geen zelfstandig aanbod meer deed. Bovendien verwees Dexia de klant voor verdere vragen door naar de financieel adviseur, Spaar Select. Volgens de rechter blijkt hieruit duidelijk dat Dexia zich door Spaar Select liet vertegenwoordigen.
De rechter beschouwt de mededelingen die Spaar Select heeft gedaan, alsof Dexia die zelf heeft gedaan. Daarbij maakt het niet uit dat Dexia niet op de hoogte was van de mededelingen van Spaar Select.
In deze rechtszaak heeft Dexia niet ontkend dat de ‘financieel adviseur’ van Spaar Select heeft gezegd dat de situatie na 60 maanden opnieuw zou worden bekeken, dat de klant dan ten minste zijn inleg zou terugkrijgen, dat dan inmiddels een aardig pensioen zou zijn opgebouwd, dat de klant met het opgebouwde vermogen een reis zou kunnen maken en dat er geen brochures zijn verstrekt. Voor de rechter zijn dit, bij gebreke van een ontkenning van Dexia, juridisch vaststaande feiten.
‘Volledig gebrek aan realiteitszin’
De kantonrechter neemt aan dat Spaar Select een mooier toekomstbeeld heeft voorgespiegeld dan reëel was. Bij een netto maandinkomen van € 2.600,-, hypotheeklasten van € 591,02 en de kosten van een 13-jarige zoon, getuigt het van een ‘volledige gebrek aan realiteitszin’ om een aflossings- en renteverplichting aan te gaan van maar liefst € 1.134,45 per maand voor een periode van 180 maanden. Het is aannemelijk dat de klanten is verteld dat de effecten na 60 maanden zoveel meer waard zouden zijn geworden dat de klanten daardoor de effecten met een gerust hart en met winst zouden kunnen verkopen en dat daarmee een einde zou komen aan verdere betalingsverplichtingen.
Hier wordt ook duidelijk dat Dexia haar zorgplicht niet goed is nagekomen. Gezien het gezinsinkomen, gebrek aan beleggingservaring en de betalingsverplichtingen, had Dexia nadrukkelijk moeten vertellen over het risico dat de waarde van de effecten in de eerste 60 maanden zou kunnen dalen, zodat beëindiging van de overeenkomsten negatief zou uitvallen, terwijl voortzetting financieel onverantwoord zou zijn. Dexia heeft zich niet in de financiële positie van de klant verdiept, behalve via een BKR-toets. De rechter benadrukt dat Dexia met een toetsing bij het BKR niet kon vaststellen of de klant (na 60 maanden) de rente en aflossing zou kunnen betalen.
Dexia moet de schade van een gedupeerde aandelenleaser volledig vergoeden, zo heeft de kantonrechter in Zwolle bepaald. De 'financieel adviseur' van Spaar Select had verteld dat de klant in elk geval zijn inleg terug zou krijgen en tegelijk een aardig pensioenbedrag zou opbouwen. Vijf jaar later bleek dat hij ruim 50.000 euro had verloren en een restschuld had opgebouwd. Volgens de rechter heeft de gedupeerde gedwaald toen hij onder een onjuiste voorstelling van zaken de aandelenlease-overeenkomsten aanging.
Het gaat in deze zaak om een gezin met een minderjarige zoon. In 2000 werden zij benaderd door een financieel adviseur van Spaar Select die hen adviseerde om de overwaarde van het huis te gebruiken voor twee aandelenleasecontracten: Allround Effect en Pensioen Effect. Dit zijn 20-jarige contracten waarbij het gezin € 54.453,63 voor de eerste 60 maandtermijnen vooruit betaalde. Volgens de financieel adviseur van Spaar Select zou de situatie na 60 maanden opnieuw bekeken worden. De gedupeerde zou op dat moment in elk geval het bedrag van de inleg terugkrijgen en zou hij inmiddels een ‘aardig pensioenbedrag’ hebben opgebouwd.
Na 60 maanden, in 2005, bleek echter dat de waarde van de effecten gedaald was en dat het gezin vanaf dat moment een hoge maandtermijnen moest gaan voldoen. De betalingen zijn toen stopgezet. Vervolgens heeft Dexia de contracten beëindigd. Restschuld: € 17.928,53.
De kantonrechter
Dexia vond dat zij niet verantwoordelijk was voor de fouten van Spaar Select. De kantonrechter oordeelde dat Spaar Select wel degelijk als een verlengstuk van de bank kan worden gezien. Dexia had namelijk een overeenkomst met de tussenpersoon gesloten op grond waarvan de tussenpersoon klanten kon werven voor Dexia. De rechter wijst op de gebruikte brochures waarin stond dat Spaar Select de aandelenleaseproducten ‘in samenwerking met de bank’ aanbood. In de contracten werd Spaar Select enkel nog als ‘adviseur’ vermeld, vermoedelijk slechts voor administratieve doeleinden.
Spaar Select had kennelijk een volmacht om in naam van Dexia een aanbod te doen aan potentiële klanten. Bij het toesturen van de contracten bleek uit de begeleidende brieven van Dexia, dat Dexia geen zelfstandig aanbod meer deed. Bovendien verwees Dexia de klant voor verdere vragen door naar de financieel adviseur, Spaar Select. Volgens de rechter blijkt hieruit duidelijk dat Dexia zich door Spaar Select liet vertegenwoordigen.
De rechter beschouwt de mededelingen die Spaar Select heeft gedaan, alsof Dexia die zelf heeft gedaan. Daarbij maakt het niet uit dat Dexia niet op de hoogte was van de mededelingen van Spaar Select.
In deze rechtszaak heeft Dexia niet ontkend dat de ‘financieel adviseur’ van Spaar Select heeft gezegd dat de situatie na 60 maanden opnieuw zou worden bekeken, dat de klant dan ten minste zijn inleg zou terugkrijgen, dat dan inmiddels een aardig pensioen zou zijn opgebouwd, dat de klant met het opgebouwde vermogen een reis zou kunnen maken en dat er geen brochures zijn verstrekt. Voor de rechter zijn dit, bij gebreke van een ontkenning van Dexia, juridisch vaststaande feiten.
‘Volledig gebrek aan realiteitszin’
De kantonrechter neemt aan dat Spaar Select een mooier toekomstbeeld heeft voorgespiegeld dan reëel was. Bij een netto maandinkomen van € 2.600,-, hypotheeklasten van € 591,02 en de kosten van een 13-jarige zoon, getuigt het van een ‘volledige gebrek aan realiteitszin’ om een aflossings- en renteverplichting aan te gaan van maar liefst € 1.134,45 per maand voor een periode van 180 maanden. Het is aannemelijk dat de klanten is verteld dat de effecten na 60 maanden zoveel meer waard zouden zijn geworden dat de klanten daardoor de effecten met een gerust hart en met winst zouden kunnen verkopen en dat daarmee een einde zou komen aan verdere betalingsverplichtingen.
Hier wordt ook duidelijk dat Dexia haar zorgplicht niet goed is nagekomen. Gezien het gezinsinkomen, gebrek aan beleggingservaring en de betalingsverplichtingen, had Dexia nadrukkelijk moeten vertellen over het risico dat de waarde van de effecten in de eerste 60 maanden zou kunnen dalen, zodat beëindiging van de overeenkomsten negatief zou uitvallen, terwijl voortzetting financieel onverantwoord zou zijn. Dexia heeft zich niet in de financiële positie van de klant verdiept, behalve via een BKR-toets. De rechter benadrukt dat Dexia met een toetsing bij het BKR niet kon vaststellen of de klant (na 60 maanden) de rente en aflossing zou kunnen betalen.