Radar

Het vorige kabinet had ambitieuze doelstellingen voorgenomen voor CO2-reductie: 30 procent minder CO2-uitstoot in 2020 (ten opzichte van 1990) en 20 procent duurzame energie. Het nieuwe huidige kabinet heeft die doelstelling naar beneden bijgesteld naar 20% reductie in CO2-uitstoot en 14% duurzame energie. Echter, zonder daadkrachtige overheid zal het moeilijk zijn om zelfs die doelstelling te halen. Natuurlijk, we draaien tegenwoordig allemaal een spaarlampje in de fitting, we letten wat meer op of de stekkers 's nachts uit het stopcontact liggen en we draaien de was op 30° in plaats van 60°. En het bedrijfsleven doet hier en daar ook zijn best om energie te besparen, maar zet dit nu echt zoden aan de dijk? Het blijven uiteindelijk kleine beetjes. Kan dat niet wat voortvarender? Even wat cijfers ter illustratie.

In 2009 is er in Nederland een onvoorstelbare 249 PJ (249 miljard MJ) netto aan elektriciteit geproduceerd. Om deze ontzagwekkende hoeveelheid energie te produceren is er in totaal voor 523 PJ aan fossiele brandstoffen verstookt, voornamelijk steenkool (226 PJ) en aardgas (297 PJ).

In Nederland wordt, volgens de IPCC-maatstaven, voor 170,2 megaton aan CO2 geproduceerd. De energieproducenten zijn hierin groot-aandeelhouder met 51,7 megaton, ruim 30% van het totaal, welke met name door kolen en gas wordt geproduceerd. De energieproducenten zijn daarmee met stip de grootste broeikasgasproducenten. Het ligt voor de hand dat in deze sector dan ook de meeste winst te behalen valt.

Een belangrijke maatregel om te komen tot een echt significantie CO2-reductie in de energiesector vereist daadkracht. En de overheid speelt hierin een belangrijke rol. Een klimaatverandering als het gevolg van menselijke uitstoot van broeikasgassen, met de mogelijke consequenties van dien is een reëel gevaar voor ons en ons nageslacht. De overheid dient het maatschappelijk en gemeenschappelijk belang en is daarom verantwoordelijk voor dergelijke grote maatschappelijke issues. De overheid heeft daarnaast, daar waar de markt niet kan reguleren, ook een sturende rol om ongewenst gedrag te ontmoedigen en gewenst gedrag aan te sporen, hetgeen zij thans doet op vele fronten middels accijnzen en belastingen enerzijds en subsidies anderzijds.

Behalve het belang voor het klimaat, wat in sommige kringen nogal discutabel schijnt te zijn, speelt ook nog een ander fenomeen rol, waar voordeel uit te halen valt. Dit is het simpele feit dat de fossiele brandstoffen eindig zijn. Peak oil is inmiddels een serieus scenario voor de korte termijn wat jij en ik nog mee gaan maken. Kolen zijn weliswaar nog op relatief grote schaal voorhanden, maar meer dan de helft van onze elektriciteit wordt opgewekt door aardgas. De prijzen voor olie en gas zijn aan elkaar gekoppeld, zodat een te verwachten forse stijging van de olieprijs onherroepelijk ook een aanzienlijke stijging van de elektriciteitsprijs in gaat houden, welke een serieuze negatieve invloed zal uitoefenen op de economie. Laten we deze kans liggen, dan zitten we straks met een enorme kater die energiecrisis heet. Hoe langer we wachten, hoe meer pijn het gaat doen, want cold turkey afkicken van onze energieverslaving zal dan het enige alternatief zijn.

Daarom moet de overheid actief, vanuit maatschappelijk belang, de energiesector eveneens sturen. Een daadkrachtige methode is het instellen van een moratorium op de bouw van nieuwe kolen- en gascentrales en de bestaande centrales binnen 20 jaar lineair laten uitfaseren. Deze uitfasering dient ook te worden toegepast op de subsidies en belastingvoordelen die thans nog gepaard gaan met de fossiele sector. Deze vrijgekomen gelden kunnen direct omgezet worden in innovatie-stimulerende subsidies, die de energiesector kan gebruiken als stimulans om deze transitie versneld op gang te brengen. Deze subsidies kunnen ook op termijn kunnen uitgefaseerd. Innovatie en de concurrentie van de vrije markt zullen leiden tot efficiëntere duurzame energie, een veel gehoord kritiekpunt dat nogal eens wordt genoemd. Daarbij moet worden aangetekend dat windenergie nu al bijna zelfstandig kan concurreren met fossiele energie. Uiteindelijk zal dit ook leiden tot een significante kostenbesparing bij de overheid, doordat de meeste subsidies voor energie over 20 jaar wegvallen.

Is de voorgestelde termijn van 20 jaar niet te hoog gegrepen? Nee. In 20 jaar kan heel wat voor elkaar gekregen worden, mits er de nodige daadkracht wordt getoond. Denk aan het Manhattan Project. Denk aan Roosevelt's New Deal. Denk aan de maanlandingen. Als we willen kunnen we het als maatschappij. Laat de fossiele brandstoffen in de bodem en zet in op zon en wind. Ook kernenergie mogen we niet negeren, maar laten we wel uitsluitend inzetten op de ontwikkeling en exploitatie van de vierde generatie kerncentrales, die het huidige kernafval en het uraniumafval kunnen hergebruiken, waardoor we niet tienduizenden jaren met het radioactief afval opgescheept zitten, maar slechts 100 jaar.

Stimuleer de elektriciteitsmarkt om in te zetten op duurzamere energie en maak van Nederland hèt innovatieland op het gebied van energie. Steun de petitie http://stopfossieleelectriciteit.petities.nl/

Is de voorgestelde termijn van 20 jaar niet te hoog gegrepen? Nee. In 20 jaar kan heel wat voor elkaar gekregen worden, mits er de nodige daadkracht wordt getoond. Denk aan het Manhattan Project. Denk aan Roosevelt's New Deal. Denk aan de maanlandingen.

Verkeerde vergelijking. Een maanlanding of atoombom is niet te vergelijken met het energie probleem.
Je gedachte is goed bedoeld, maar zal geen effect sorteren. Opnieuw blijven hangen bij wind- en zonne energie. De productie van windmolens is flink vervuilend. En beiden zijn laten we het zeggen ouderwets en achterhaald.
Enkel andere manieren van energie opwekken is onvoldoende. We moeten ook nieuwe energiebronnen ontwikkelen, zoals kernfusie. En manieren vinden om energie op te slaan.

Maar bovenal moeten we niet denken dat als wij maar braaf aan de windenergie gaan de wereld gered is. Denk aan een China wat zeer veel energie (en dus ook fossiele brandstoffen) consumeert. Idem voor de VS.
Als je echt iets wil bereiken moet je deze landen omdraaien qua gedrag. dat sorteert veel en veel meer effect.

In theorie kan het maar.....

Weet U hoeveel zonnepanelen kosten aan energie om deze te maken?
En hoeveel kosten de masten om het vanuit de Sahara naar Nederland te vervoeren?
En wat is het verlies onderweg.
En hoeveel kost de opslag voor elke nacht als het donker is?

Dus hoewel je dan gratis stroom uit de Sahara zou kunnen halen, de panelen, de masten en kabels en de opslag zal zoveel materiaal en energie om dit te maken kosten dan zelfs een Kerncentrale wel eens beter zou kunnen zijn.

Minder stroom gebruiken is vaak meer rendabel dan milieu vriendelijke oplossingen die veel energie kosten om ze te maken en subsidie verspillen helaas.
De beste spaarlamp of ledlamp is leuk, maar een oude TL balk van 18 watt is nog altijd goedkoper en zuiniger!
Ook een nieuwe koelkast en de 15 jaar oude nog goed werkende weg gooien is soms rendabel.
Ook deze niet in warme keuken maar in koelere bijkeuken zetten spaarde enorm dus minder verbruiken is beter dan Uw leuke maar helaas veel kostende idee.

In de nacht wassen , en bij opstaan 2e keer centrifugeren en geen wasdroger maar de nu overbodige slaapkamer als droogplaats gebruiken met raam open.
Dus frisse lucht en hergebruik waardeloze ruimte overdag en de was is goedkoop droog en de kledingkast staat er al naast!

Douche, goed Uw haren drogen met handdoek en pas na goed drogen de föhn pakken voor restje dus niet alles met Föhn drogen.

Kokend water? Vul de ketel met theepot zodat U de juiste hoeveelheid op fornuis via goedkoop gas warm maakt en niets tekort heeft of teveel moet laten afkoelen dus precies juist hoeveelheid opwarmen!

Zo bespaar je meer dan je denkt.

Nog een tip voor de heren die zich nat scheren: water voorverwarmen in de waterkoker, in plaats van de kraan bij de wasbak open te zetten. Scheelt een aantal liters koud water dat wegloopt, en scheelt na het tappen een hele hoop warm water dat in de leidingen blijft zitten en noodgedwongen afkoelt.

Reken voor de grap maar eens uit hoeveel water en gas het scheelt als je dit iedere dag doet, je staat er nog van te kijken.

Zelfde geld voor de afwas: als je bij moet vullen komt er in eerste instantie een hele hoop koud/lauw water uit de kraan, voordat het water goed heet is. Zonde van het water dat je weg laat lopen, en het gas dat nodig is om water te verwarmen dat in de leidingen blijft zitten. Gewoon een flinke slok in de waterkoker, en daarmee kun je, indien nodig, prima bijvullen.

Stofzuigertje, de terugverdientijd van de energie voor de productie van zonnepanelen ligt tussen de 1 en 2 jaar, voor de Nederlandse situatie. In gebieden met meer zon zal dat korter zijn. Dus als je een zonnepaneel 2 jaar hebt staan, dan is de energie om dat paneel te maken al terugverdiend en win je alleen maar nieuwe energie. Als je uitgaat van bv om de 25 jaar vervangen, dan produceer je zo'n 15 keer meer energie dan wat het kost om het te fabriceren. En

Er is daarnaast natuurlijk een flinke investering in infrastructuur nodig. Een deel van het bestaande hoogspanningsnetwerk kan hier gelukkig al voor worden gebruikt, daarnaast zijn nieuwe leidingen nodig. Deze gaan echter nog veel langer mee dan de panelen.

Overigens valt kernenergie in dat kader ook niet heel positief uit. Bij de beste kwaliteit uraniumerts kost het nog 10 jaar voordat de centrale meer energie oplevert dan het heeft gekost om de centrale te bouwen en om de brandstofstaven te produceren etc. Maar niet alle erts is van de allerbeste kwaliteit, zodat je al snel richting de 20 jaar zit voordat de centrale meer energie heeft opgeleverd dan wat hij heeft verbruikt. En als je nagaat dat de gemiddelde levensduur van een kerncentrale niet veel hoger ligt dan 20 jaar, is een kerncentrale niet zo'n heel handige energieproducent.

@ kuklos,
Wat ik bedoel te stellen is dat we in de geschiedenis al eerder in staat zijn gebleken om een groot probleem in relatief korte tijd op te lossen. Ik ben ervan overtuigd dat, als we onze zinnen erop zetten, we nog steeds tot grootse dingen in staat zijn.

Als je van hogerhand een stop zet op fossiele electriciteit en de overheidssteun hiervoor verplaatst naar duurzamere alternatieven, dan geef je zo'n grote impuls aan de energiemarkt om te innoveren, dat ik denk dat dit mogelijk is.

Ik geef toe dat de productie van windmolens inderdaad ook vervuilend is, het begint al met de delving van de grondstoffen. Maar daarna is de opgewekte energie volledig schoon en is er geen afval dat nog tienduizenden jaren blijft liggen. Qua vervuiling is het kiezen tussen twee kwaden en dan neem je uiteraard de minst erge.

Uiteraard kan ik geen pleidooi houden voor de situatie in China en de VS, maar daar zijn anderen lokaal natuurlijk mee bezig. China bouwt overigens op grote schaal windmolenparken en is een groot producent van zonnepanelen. In de VS is ook nog veel te doen. Op bergen waar veel wind staat is de exploitatie van windmolens voor decennia lucratief en rendabel. Waar men echter voor kiest is vaak om de top van zo'n berg op te blazen en vervolgens, als een zacht gekookt eitje, de kolen eruit te 'lepelen'. Economisch gezien slaat dit werkelijk nergens op, maar het is de sterke fossiele energielobby die dat mogelijk maakt. Maar reken maar dat hier veel protest tegen is. Genoeg werk te doen dus.

-----

@ Stofzuigertje,
Voor de productie van zonnepanelen geldt hetzelfde als ik hierboven heb aangehaald. Het is kiezen tussen verschillende kwaden en dan kies je voor de minst erge. Zie ook de opmerkingen van Kweenie. Voor wat betreft stroom uit de Sahara, daar wordt thans hard aan gewerkt: zie hier bijvoorbeeld.

-----

@ Kweenie,
Ik ben absoluut geen voorstander van kernenergie, maar ik ben wel realistisch genoeg om te beseffen dat niet alles van zon en wind kan komen. In Noorwegen is onlangs de eerste Blue Energy-centrale geopend (werkt via osmose). Helaas is dit in Nederland niet praktisch gebleken, ondanks geschikte locaties, doordat het te gebruiken water te modderig is en filteren arbeids- en kapitaalintensief is.

Uiteindelijk zie ik wel een oplossing in de 4e generatie kerncentrales. Deze kunnen namelijk draaien op het sterk radioactieve afval van oudere centrales. Het afval dat hieruit ontstaat is nog maar 100 jaar gevaarlijk. Zulke centrales kunnen dus het huidige radioactief afvalprobleem sterk reduceren èn oons van energie voorzien. Dus geen nieuwe kerncentrales erbij van de huidige generatie, maar juist de nieuwe om de rommel van de oude op te ruimen. Er hoeft nauwelijks meer uranium gedelfd te worden.

Wederom is dit een kwestie van kiezen tussen twee kwaden.

-----

Allemaal, ook Witte Angora, overigens bedankt voor de input.

Blijf denken!

Mvgr - B

Pindakaaspotje, zolang er voldoende hoge-kwaliteit grondstof is, gaan de huidige generatie kerncentrales na ruim 10 jaar netto wel energie produceren. Maar die hoeveelheid is beperkg en er is veel meer grondstof van slechtere kwaliteit. Hoe slechter de kwaliteit wordt, hoe langer de (huidige generatie) kerncentrales in werking blijven om per saldo een significante bijdrage te leveren. (zie bv. www.stormsmith.nl )

Het lijkt mij daarom nuttig om vooral energie te steken in het verbeteren van die technologieën ipv. nu centrales te bouwen met technologieën die bij oplevering al achterhaald zijn. Dus geen principiële bezwaren tegen kernenergie, maar wel tegen te veel uitgaan van de huidige technologiën.