Iedereen bibbert voor de AFM
Door ELLEN DEN HOLLANDER
ROTTERDAM - Zo hoort het: een verdachte van diefstal blijft onschuldig tot het moment dat in de rechtbank...
Arthur Docters van Leeuwen blijft bestuursvoorzitter van de AFM nadat hij zich vorige week terugtrok van de verkiezingslijst van de VVD. FOTO ANP/JUAN VRIJDAG
...een luid en duidelijk ‘schuldig’ heeft geklonken. Pas ná dat oordeel volgt de straf.
Hoe anders werkt het in de financiële wereld. Daar kunnen mannen (en vrouwen) met een toppositie ophoepelen als de Autoriteit Financiële Markten een vermoeden heeft dat er iets is misgegaan. Zij zijn hun baan kwijt en krijgen die ook niet terug, als jaren later blijkt dat er niets of niet veel scheef zat.
De AFM stuurde 3,5 jaar geleden ten onrechte twee bestuurders naar huis, zo stelde het College van Beroep voor het Bedrijfsleven eerder deze week. Twee directeuren van vermogensbeheerder Veer Palthe Voûte werden door de strafrechter veroordeeld voor handel met voorwetenschap. De hoogste bestuursrechter bepaalde echter dat de AFM te vroeg had geoordeeld.
De betreffende bankiers, Jan Reinier Voûte en Michiel van Wulfften Palthe, kregen gelijk, maar wel erg laat. De directeuren zaten intussen afgebrand thuis, aldus hun advocaat Guido Roth. „Het is buitengewoon zuur,’’ vindt hij. „We gaan proberen de schade te verhalen, maar daarmee maak je de reputatieschade niet ongedaan.’’
Hoe de AFM tot een besluit komt om een bestuurder een rode kaart te geven, blijft geheim. Dat is lastig, weet Drea Berghorst, woordvoerster van de autoriteit. Zij onderstreept wel dat een bestuurder niet ‘zomaar’ aan de kant wordt gezet. Maar welke overwegingen aan die beslissing ten grondslag liggen, blijft in nevelen gehuld. Niet omdat de hoogste baas Arthur Docters van Leeuwen dat graag wil. Die geheimhouding is wettelijk geregeld. Berghorst: „Dat maakt het geven van een toelichting ingewikkeld.’’
Gek van woede werd vastgoedmagnaat Ed Maas van deze werkwijze. Zijn naam raakte besmet omdat hij zou hebben gerommeld met aandelenhandel. Nog voordat justitie zich over zijn zaak boog, kreeg hij al het stempel ‘onbetrouwbaar’ van de AFM. Hij haalde vorig jaar kwaad zijn bedrijf VHS van de beurs en verkocht zijn vastgoedportefeuille. Daardoor viel hij niet meer onder de AFM.
Een bestuurder zou eigenlijk op zijn stoel moeten kunnen blijven zitten en zich kunnen verdedigen, vindt bedrijfskundige Paul Fentrop, directeur van adviesbureau Deminor. „De regelgeving is te ver doorgeschoten.’’
Over de resultaten van de AFM is Fentrop niet erg te spreken. „Wat heeft de AFM de afgelopen jaren gedaan? WorldOnline naar de beurs laten gaan terwijl er geen prospectus (financiële bijsluiter voor beleggers, red.) was. Er zijn miljoenen ingestoken en Joost mag weten wat ze daar uitvogelen.’’ De financiële wereld bibbert voor de AFM, weet Fentrop. „Niemand durft iets kritisch te zeggen. Dan klopt er toch iets niet. Dat is aanleiding voor grondig onderzoek naar de AFM.’’
De oplossing is: veel meer openheid, vindt hoogleraar economie Casper de Vries. „De Consumentenbond publiceert ook onderzoeksresultaten over bijvoorbeeld vieze resturaurants,’’ stelt hij, op persoonlijke titel.
„Bij artsen heb je ook goede en slechte, dat mag best voor de buitenwereld duidelijk zijn. In België hangt een prijslijst bij de deur zodat je weet dat je meer betaalt en op hogere kwaliteit kan rekenen. Zo moet het ook zijn bij aanbieders van financiële instellingen. De AFM moet zorgen voor openbare informatie. Zolang zaken in achterkamertjes worden geregeld, blijft er altijd iets van ‘wat gebeurt daar toch?’ aan kleven.’’
Pure openheid kan niet, vindt hoogleraar Arnoud Boot van de Universiteit van Amsterdam en betrokken bij de AFM en DNB. „Misschien is een commissie Stiekem een oplossing: een commissie van mensen die boven elke twijfel verheven zijn en die zonder vertraging het werk van AFM kunnen toetsen, voordat er überhaupt enige publiciteit (en dus beschadiging van betreffende mensen) heeft plaatsgevonden.’’
Daar is intern ook wel het nodige aan de hand en daar zijn wij nu afhankelijk van?!
[/u]
