Theatraal en vormelijk taalgebruik in testamenten

[witte angora]

Vandaag kreeg ik de testamenten van mijn ouders onder ogen. Dat van mijn vader was aanzienlijk recenter dan dat van mijn moeder; dat van mijn vader is dan ook na haar overlijden opgesteld. Opvallend is het totaal verschillende taalgebruik; beiden zijn door andere notarissen binnen hetzelfde kantoor opgesteld, er zit zo'n 35 jaar tussen. Opvallend is ook dat er door beiden nauwelijks heen is te komen. Ik heb voor de uitdrukking 'theatraal' gekozen omdat ik het allemaal erg overdreven over vindt komen. Dat van mijn vader heb ik een keer of zes moeten lezen voor het kwartje voor de helft viel, en mij duidelijk werd dat er eigenlijk weinig anders in stond dan de wettelijke bepalingen, en een aantal specifieke wensen van de kant van mijn vader.

En laten nou die wettelijke bepalingen zelf stukken makkelijker te lezen zijn dan die testamenten. Die kende ik al lang en breed. En laat de uitleg op diverse sites, ook van de kant van notarissen, nog makkelijker te lezen zijn; dat is haast Jip en Janneke taal.

Dus mijn vraag is: kan iemand mij uitleggen waarom het allemaal zo overdreven vormelijk en theatraal moet? Is dat om interessant te doen of zo? Of is het een verdienmodel, omdat de wezenloos voor zich uitstarende cliënt het na drie keer uitleggen nog niet zal snappen, zodat de notaris nog veel meer uren in rekening kan brengen? Waarom niet in gewoon Nederlands, of desnoods het Nederlands zoals het door de wetgever gebezigd wordt?

[Lady1234]

Omdat “gewoon” Nederlands vaak voor velerlei uitleg vatbaar is.

Dit het moet met de juiste woorden, zodat er maar één uitleg mogelijk is.

[witte angora]

Nou... de onenigheid is eigenlijk ontstaan omdat niemand er een touw aan vast kon knopen...

[Erthanax]

Notarissen zijn juristen en juristen worden jarenlang doorkneed op taalniveau C2, zeg maar gerust C2+. In gewikkelde formuleringen en jargon zijn soms echt noodzakelijk, voor een deel is het helaas gewoonte.

Aan de andere kant, als je een paar als-dan-situaties en de gevolgen daarvan moet beschrijven, wordt het al gauw ingewikkeld. Als je het in "gewone taal" (niveau B1) wil doen, is dat een flinke klus, maar het kán wel. Zoek maar eens op "juridisch b1".

[moederslink]

Bestaat er niet zoiets als een gratis inloop spreekuur bij een willekeurige notaris?
Zodat hij/zij iedere alinea in klip en klare taal kan duiden en opschrijven?

Waarom ambtelijke stukken altijd zo ingewikkeld moeten zijn is mij ook een raadsel.
Ik heb veel met gerechtelijke stukken te maken( gehad), altijd ' wollig ' en zwaar taalgebruik.
Ik weet niet goed waarom dat eigenlijk zo is, juristenjargon .
En dan te bedenken dat veel Nederlanders sowieso slecht in taal zijn of zelfs laaggeletterd of analfabeet zijn.

En dan tegenwoordig met zo vele samengestelde gezinnen met allemaal halfzusters en halfbroeders en / of bonuskinderen.

Het was vanavond nog in het nieuws : de noodzaak van het maken van een testament, maar dan moet het idd wél goed te snappen zijn .

[witte angora]

Notarissen zijn juristen en juristen worden jarenlang doorkneed op taalniveau C2, zeg maar gerust C2+. In gewikkelde formuleringen en jargon zijn soms echt noodzakelijk, voor een deel is het helaas gewoonte.

Aan de andere kant, als je een paar als-dan-situaties en de gevolgen daarvan moet beschrijven, wordt het al gauw ingewikkeld. Als je het in "gewone taal" (niveau B1) wil doen, is dat een flinke klus, maar het kán wel. Zoek maar eens op "juridisch b1".

Als ik daar op zoek, merk ik dat er al flink over gesproken wordt, maar de vertaalslag moet duidelijk nog gemaakt worden. Deze is een interessante:

https://www.advocatie.nl/nieuws/column- ... -iedereen/

[witte angora]

Bestaat er niet zoiets als een gratis inloop spreekuur bij een willekeurige notaris?
Zodat hij/zij iedere alinea in klip en klare taal kan duiden en opschrijven?

Dat had ik dus mijn broer en zus min of meer al gevraagd voor ik het testament ook maar gezien had. Over een aantal aspecten heb ik nu eenmaal vragen, daar wil ik graag antwoord op. Het testament gaf enkel wat duidelijkheid hoe mijn vader het geregeld heeft, maar echt snappen is nog wel een dingetje. Bijvoorbeeld wat de bevoegdheden en plichten zijn van de executeur. Dat is toch echt heel wat anders dan je in eerste, tweede, derde en vierde instantie uit het testament opmaakt. De clou zit in één zinnetje. Het is dat ik die - wettelijke - bepaling allang kende, daardoor herkende ik dat zinnetje. In vijfde instantie dus. Anders had ik er, net als de executeur, gewoon overheen gelezen.

Het ergste is dus dat we er voornamelijk zoveel mogelijk zelf uit moeten komen. Ja, dat gaat nogal lukken met zo'n wolken- en wattenbrij.

[kuklos]

Dan kunnen ze extra gekd vangen als ze het je uit moeten legen.

[Lowieze]

Een inloopspreekuur is niet bedoeld om uitleg te vragen over het hele testament.
Dan moet er een vervolgafspraak gemaakt worden, waarvoor je moet betalen. Zoals @kuklos dus bedoelt.

[Lowieze]

Omdat “gewoon” Nederlands vaak voor velerlei uitleg vatbaar is.

Dit het moet met de juiste woorden, zodat er maar één uitleg mogelijk is.

Dat is niet helemaal waar. Het kan ook eenvoudiger, maar dat kost meer tijd om te maken, dus waarschijnlijk kost het je dan ook meer.

[witte angora]

Omdat “gewoon” Nederlands vaak voor velerlei uitleg vatbaar is.

Dit het moet met de juiste woorden, zodat er maar één uitleg mogelijk is.

Ik heb hier even over na moeten denken. Het probleem is misschien niet eens zozeer dat dingen voor velerlei uitleg vatbaar zijn. Ik denk dat een veel groter probleem is dat mensen simpelweg niet, althans onvoldoende, naar elkaar luisteren. Daardoor missen ze signalen die duidelijk maken wat de boodschap is. Zo had mijn vader bijna drie maanden geleden op zijn manier al duidelijk gemaakt dat het einde er aan zat te komen, en dat heeft hij nadien meerdere keren aangegeven. Je moest hem alleen kennen, en je moest de signalen herkennen, om het te kunnen zien. Voor mij was het duidelijk, voor de anderen duidelijk niet. Ze stonden absoluut niet open voor de toespelingen die ik maakte, ze wilden het gewoon niet weten. Dan kunnen dingen zwart-wit op papier staan, maar als mensen niet willen/kunnen begrijpen wat er staat, ga je er gewoon niet uitkomen. Of het nu B1 Nederlands is, of C2+ Nederlands.

[Lady1234]

Het gaat u toch om het taalgebruik in een/het testament? Niet of uw familie niet in wilde zien dat het einde nabij was voor uw vader?

[Lowieze]

Ik heb hier even over na moeten denken. Het probleem is misschien niet eens zozeer dat dingen voor velerlei uitleg vatbaar zijn. Ik denk dat een veel groter probleem is dat mensen simpelweg niet, althans onvoldoende, naar elkaar luisteren. Daardoor missen ze signalen die duidelijk maken wat de boodschap is. Zo had mijn vader bijna drie maanden geleden op zijn manier al duidelijk gemaakt dat het einde er aan zat te komen, en dat heeft hij nadien meerdere keren aangegeven. Je moest hem alleen kennen, en je moest de signalen herkennen, om het te kunnen zien. Voor mij was het duidelijk, voor de anderen duidelijk niet. Ze stonden absoluut niet open voor de toespelingen die ik maakte, ze wilden het gewoon niet weten. Dan kunnen dingen zwart-wit op papier staan, maar als mensen niet willen/kunnen begrijpen wat er staat, ga je er gewoon niet uitkomen. Of het nu B1 Nederlands is, of C2+ Nederlands.

Als u het zo stelt, dan is dit misschien wel interessant om te lezen.
https://www.erfrechtadvocaat.nl/veelges ... uitgelegd/

[witte angora]

Het gaat u toch om het taalgebruik in een/het testament? Niet of uw familie niet in wilde zien dat het einde nabij was voor uw vader?

Volgens mij begrijp je niet wat ik duidelijk wil maken...

[BL2]

Veel te maken gehad met "strenge" regelgeving, maar bedoelt voor werknemers welke taalkundig niet geheel voor vol worden aangezien door de opstellers. Met als resultaat dus regelgeving in Jip en Janneke taal waar nu al zo'n 175 jaar (!) over gediscussieerd wordt wat er zou moeten staan, wat het betekend en hoe er gewerkt moet worden....

[Methusalah]

Over het algemeen wordt taal als moeilijk en 'theatraal' omschreven door mensen die zelf niet zo sterk zijn in taal. Er bestaan simpelweg geen moeilijke worden, er bestaat alleen gebrek aan kennis.

[rwolters]

Een goede notaris legt in gewone mensentaal uit wat het betekent (die van onze familie doet dat in ieder geval, ik neem aan dat er meer notarissen zijn die dat doen. En zo niet: vragen).

Maar aan gewone mensentaal heb je niets als er een juridisch conflict dreigt of is. Voor de rechter is het dan handiger om juridisch heldere formuleringen te hebben.

[Moneyman]

Dus mijn vraag is: kan iemand mij uitleggen waarom het allemaal zo overdreven vormelijk en theatraal moet? Is dat om interessant te doen of zo? Of is het een verdienmodel, omdat de wezenloos voor zich uitstarende cliënt het na drie keer uitleggen nog niet zal snappen, zodat de notaris nog veel meer uren in rekening kan brengen? Waarom niet in gewoon Nederlands, of desnoods het Nederlands zoals het door de wetgever gebezigd wordt?

Bekend issue, waarover in de juridische wereld heel veel gesproken wordt. Het taalgebruik is niet alleen een kwestie van wetteksten kopiëren: ook de toepasselijke normen uit de gevormde jurisprudentie en de ervaringen uit de praktijk en de omstandigheden van het geval worden erin meegenomen. Heel kort door de bocht leidt dat vaak tot een resultaat waarbij de uitkomst voor juristen volstrekt helder is, maar voor de gemiddelde burger onbegrijpelijk. Maar dat is feitelijk ook de bedoeling (en beter dan andersom): bij geschillen gaat het uiteindelijk om de juridische werkelijkheid en is de vraag of de burger het ook begrijpt minder relevant.

Wij hebben daar met onze exploten ook last van: ik zou heel graag een dagvaarding in Jip en Janneke-taal betekenen. Alleen worden dan al mijn vorderingen afgewezen, want: voldoet niet aan de eisen...

We zien dat momenteel: er is een eenvoudige modeldagvaarding ontwikkeld, samen met taalexperts en alle relevante juridische stakeholder's inclusief de Rechtspraak. Nu wordt die gebruikt, en wat doet de eigenwijze kantonrechter? Wijst de vordering af... want voldoet niet aan zijn wensenlijstje. Zucht...

En o ja, dit is géén verdienmodel voor de notaris, want vrijwel altijd kennen dit soort aktes een stuksprijs.

[rwolters]

Overigens is het gebruik van jargon niet zo heel vreemd. Ik denk dat wij allemaal op ons werk kreten gebruiken die mensen uit andere branches niet begrijpen maar die voor onszelf hartstikke logisch zijn om duidelijk te maken wat er moet gebeuren.

[witte angora]

Maar dan zou je toch een tweevoudig testament kunnen opmaken? Een in de wolken- en wattenbrei, en een in gewoon Nederlands?

Heb er nog even naar gekeken, het testament is aan mijn vader verduidelijkt en de gevolgen zijn uitgelegd, maar hij had geen behoefte aan gehele voorlezing. Nee, natuurlijk niet.