Ik hoor de afgelopen tijden vaak berichten over tekorten en problemen met pensioenopbouw in de toekomst.
Misschien zijn dit 3 stomme vraen, maar elk antwoord is welkom.
Vanaf je 25e bouw je een pensioen op, met of zonder partner.
Nu krijg ik elk jaar keurig een overzicht met het opgebouwd bedrag, wat ik uit mijn eigen loon (eigen vermogen !)opzij zet voor mijn oude dag.
Je krijgt dit bedrag uitgekeerd in termijnen van je 65e tot je 90e ? vanuit je pensioenfonds.
Vraag 1
Als ik op mijn 66e overlijdt, wat gebeurt er dan met het kapitaal wat ik heb opgebouwd bestemd voor mijn 67e tot mijn 90e jaar ?
Vraag 2
Aangezien het mijn eigen (spaar)geld is, hebben mijn vrouw en kinderen hier dan geen recht op vanuit het erfrecht ?
Vraag 3
Als deze bedragen niet uitgekeerd worden sinds het pensioenrecht bestaat, hoe kan het pensioenfonds dan een tekort hebben ? Het opnemen van pensioengeld is toch aan zeer strenge voorwaarden verbonden ?
In je pensioenoverzicht staat dat je partner tot en na haar of zijn 65 ste jaar een bedrag krijgt en na het 65 ste jaar.
Je kinderen krijgen een bedrag tot hun 21 ste jaar, een wezenpensioen.
De reden dat ze nu geld tekort komen is omdat ze verkeerde keuzes gemaakt hebben.
Zo hebben ze geld aan de VUT en het pre-pensioen uitgegeven omdat werkgevers de oudere werknemers kwijt wilden.
En ze hebben gezien dat de werknemers alles pikken dus nu gaan ze nog een stapje verder.
Dan heb je nog de buitenlanders (Polen bijvoorbeeld) en de ZZP ers die niet aangesloten zijn bij een pensioenfonds waardoor het pesnioenfonds van de sectoren waarin zij werken steeds minder betalende werknemers heeft.
Maar ondertussen blijven de 65 plussers wel pensioen vragen.
Ik vrees dat het pensioen er binnen enkele jaren niet meer zal zijn.
1. Je bouwt geen 'eigen' kapitaal op, je betaalt een vast percentage van je pensioengrondslag aan premie voor een soort 'verzekering' dat je vanaf je 65ste levenslang een pensioen krijgt. Gemiddeld heeft iemand van 65 nog bv. 18 jaar te leven, dus voor de premie gaat het pensioenfonds er van uit dat ze je 18 jaar pensioen moeten geven. Ga je op je 66e dood, dan heb jij er maar 1 jaar van kunnen genieten. Dat is pech voor jou. Maar word je 100, dan heb je er veel langer dan gemiddeld plezier van. Dat is dan weer pech voor het pensioenfonds. Kort door de bocht wordt het geld van jou pensioen, als je op je 66ste overlijdt, gebruikt voor het pensioen van iemand die veel ouder dan wordt dan gedacht.
Omdat een pensioenfonds een heleboel mensen heeft, kunnen ze van het gemiddelde uitgaan en hoeven ze er niet op te rekenen dat ze veel meer dan 18 jaar zouden moeten uitkeren. Als je een 'eigen' spaarpotje zou hebben en daar levenslang je pensioen uit zou moeten kunnen betalen, dan zou dat potje zo groot moeten zijn dat je daar ook nog tot je 100ste pensioen uit zou moeten kunnen betalen. Je zou dan twee keer zo veel in je 'spaarpot' moeten hebben en dus ook twee keer zo veel premie moeten betalen. Terwijl de kans heel groot is dat er bij je overlijden nog een heleboel geld in jouw pot zou zitten.
2. Het is niet je eigen geld. Het is een premie die je hebt betaald voor een soort risicoverzekering. Je vrouw en kinderen hebben er dus geen recht op.
3. De tekorten van de pensioenfondsen zijn grotendeels boekhoudkundig. Het probleem zit daarbij niet zozeer in dat wat ze in kas hebben zo verminderd zou zijn, maar meer in dat hun verplichtingen ineens veel hoger zijn geworden. Er wordt gekeken hoeveel geld het pensioenfonds nu zou moeten hebben om in de toekomst de pensioenen uit te kunnen betalen. Daarbij wordt o.a. uitgegaan van een bepaald rendement dat ze kunnen behalen op hun geld en dat rendement wordt door DNB voorgeschreven. De problemen zijn grotendeels ontstaan omdat het rendement dat DNB voorschrijft heel erg gedaald is.
Even een getalvoorbeeld ter illustratie. Stel een pensioenfonds heeft over 25 jaar, als het pensioen ingaat, 1000 euro nodig. Als DNB voorschrijft dat je uit moet gaan van een rendement van 4,5%, dan heb je nu 333 euro nodig. Want 333 euro levert na 25 jaar rente op rente van 4,5% 1000 euro op. Als DNB een jaar later zegt dat je moet uitgaan van 3,5%, dan betekent dat dat je ineens 438 euro in kas zou moeten hebben. Want 438 levert bij 3,5% rendement na 24 jaar 1000 euro op.
Stel dat het pensioenfonds in het eerste jaar 400 euro had. Dan hadden ze 20% meer hadden dan de 333 die nodig was. Dat betekent dat het een dekkingsgraad van 120 had. Ruim genoeg, zou je denken. En stel dat het fonds in dat jaar een net rendement van 6% heeft gehaald, hoger dan de veronderstelling was, dan zouden ze aan het einde van het jaar 424 in kas hebben. Maar, helaas, door de aangepaste rente die DNB gebruikt, zouden ze ineens 438 in kas moeten hebben. Ze hebben dus ineens 14 euro te weinig in kas en het fonds heeft dan dus een dekkingsgraad van maar 97.
Gevolg is dat het fonds op papier ineens te weinig geld in kas zou hebben om de pensioenen over 25 jaar te kunnen uitbetalen en dat ze allerlei kunstgrepen moeten gaan uithalen om die 97 binnen een paar jaar weer boven de 105 te krijgen, of nog hoger.
Wat nu nogal raar is, is dat de rente die DNB voorschrijft enigszins kunstmatig is geconstrueerd, volgens een bepaalde methode en op basis van een beperkt aantal producten, en niet rechtstreeks aan de lange termijn rendementen gekoppeld is. Omdat pensioenfondsen dat ook weten, zijn er fondsen die een groot deel van hun vermogen stoppen in de producten die DNB gebruikt voor het bepalen van het lange termijn rendement. Gevolg: veel vraag naar die producten, dus die producten worden duurder en het rendement dat op die producten geleverd moet worden gaat omlaag. Ze hoeven immers minder te vergoeden omdat er toch wel veel vraag naar is. Dus door de relatief hoge vraag naar de producten die DNB gebruikt om het toekomstig rendement te bepalen, wordt dit reken-rendement juist veel lager dan het rendement op andere lange termijn producten.
Wat nog meer raar is, is dat de inschatting van het lange termijn rendement zo fluctueert. Is het logisch dat je het ene jaar denkt dat je op een termijn van 25 jaar wel een rendement van 4,5% kunt halen en het andere jaar ineens denkt dat het toch maar 3,5% moet zijn, en het jaar daarop misschien weer 4%?
En waar je ook over kunt discussieren, kun je van een pensioenfonds verwachten dat ze in één jaar zo'n grote verandering in het kapitaal dat ze zouden moeten hebben, kunnen opvangen? Dat zou ik zelf niet reeël vinden. Ik zou eerder denken, kijk niet naar het lange-termijn rendement van een moment aan het einde van het jaar, maar neem bv. het gemiddelde van de afgelopen 5 jaar. Een dalende of stijgende trend wordt zo wel meegenomen, maar als het rendement in eens een uitschieter naar onder of boven heeft, heeft dat minder impact ineens op de verplichtingen van de pensioenfondsen. Als het een strukturele verandering is, dan heeft het pensioenfonds dan in elk geval 5 jaar de tijd om zich aan te passen.
Een laatst punt, het afgelopen jaar is ook de levensverwachting een stuk naar boven bijgesteld. Dat betekent dat de verwachting van hoe lang een pensioenfonds gemiddeld zou moeten uitkeren ongeveer met een jaar verhoogd is. Dat heeft er ook toe geleid dat de pensioenfondsen nog zo'n 4% extra in kas zouden moeten hebben, om die extra tijd te kunnen betalen.
Ben nl. ook bang dat pensioen onbetaalbaar wordt, net als "het ziekenfonds".
Als we premie betalen voor een soort verzekering , dan kan deze dus jaarlijks aangepast worden.
Zou je een beschermd vermogen hebben opgebouwd, dan kan je deze naar eigen keuze verteren na je 65e, wel minder opgebouwd..... of toch niet?
Ik zag pas geleden mijn pensioenoverzicht, wordt je niet vrolijk van
Begonnen met een pensioenopbouw van 85% van je loon (haven), hoeveel zal het nu zijn ? 60% ? en over 20 jaar?
Wel egoïstisch, je werknemers en werkgeversdeel (+/- 500,00 p/maand)voor jezelf 30 - 40 jaar vastzetten. aan de andere kant,
Ik heb nu al 2 kennissen, allebei sinds 1 jaar gepensioneerd, allebei meer dan 30 jaar gewerkt.
één krijgt pensioen €. 60,00 boven het minimuminkomensgrens per jaar, de andere krijgen als gepensioneerd echtpaar samen een pensioen van €. 170,- boven het minimuminkomensgrens per jaar.
Per saldo krijgen zij nu minder dan iemand die nooit gewerkt heeft en gebruik mag maken van alle regelingen die verbonden zijn met deze inkomensgrens.
In ieder geval bedankt voor jullie reactie,
Roland
Wat er kan worden aangepast is de opbouw die je in de toekomst nog doet. Het kan zijn dat er eerst jaarlijks bv. 2% van de pensioengrondslag wordt opgebouwd, zodat je na 40 jaar 80% hebt opgebouwd, en dat dit wordt verlaagd naar bv. 1.75%, zodat je na 40 jaar 70% hebt opgebouwd. Maar het bedrag dat je uit het verleden hebt opgebouwd wordt in principe niet verlaagd, behalve in de uitzonderlijke situatie dat dit van DNB moet bij een tekort van de dekkingsgraad.
De onbetaalbaarheid van de pensioenen valt nog wel een beetje mee. Pensioenfondsen maken bovendien in het algemeen een relatief goed rendement, als je in ogenschouw neemt dat er niet heel erg offensief wordt belegd. Als je een 100% garantie zou willen, dan zou het wel onbetaalbaar worden en zou je een premie moeten betalen die misschien wel het dubbele is van nu.
Overigens is de opbouw en wordt iha ook de premie betaald over de pensioengrondslag. Dat is je inkomen min een franchisebedrag (bv. 14.000) omdat je na je pensioen ook al AOW krijgt. Wie een laag inkomen heeft, bouwt dus weinig pensioen op, maar betaalt ook weinig premie.
