Vanmorgen ontving ik een persoonlijk bericht van een forumbezoeker (FB) met een vraag over de vervanging van zijn ferrarismeter. Hij heeft onlangs zonnepanelen laten plaatsen. Bij aanmelding daarvan bij netbeheerder Liander werd hem geadviseerd de meter te laten vervangen door een slimme meter. FB vraagt mij hierover advies.
Ik ben zeker vereerd met dit verzoek, maar voel mij nog steeds Koning Eenoog in het land der Blinden. Ik ben al ruim twee maanden op dit forum informatie aan het verzamelen, maar ken nog steeds niet alle details. Dit topic is voor mij nog niet afgerond. Ik heb een aantal vragen uit staan bij de Vereniging Eigen Huis en verwacht met de antwoorden weer een stapje verder te komen. Ik ga op het verzoek van FB reageren, maar ik heb eerst nog enkele details gevraagd om een antwoord op maat te kunnen formuleren.
Op de website van de Nederlandse Mededingingsautoriteit is op 18 februari 2013 een bericht over slimme meters geplaatst:
http://www.nma.nl/documenten_en_publica ... oedig.aspx.
De NMa toont zich verheugd over het succes van de vervanging van oude elektriciteitsmeters door nieuwe slimme meters. Ik vraag mij toch echt af waarom de NMa zo blij is. Want los van de kretologie dat de slimme meter zoveel kan, geeft noch de NMa, noch de netbeheerder, noch de energiemaatschappij in mijn ogen een voordeel aan, dat er voor de verbruiker toe doet.
Ik zal een aantal aspecten van de vervanging van de ferrarismeter door de slimme meter de revue laten passeren. Ik laat daarbij de privacy-gevoeligheid buiten beschouwing. Daar is al wel helderheid over verstrekt, hoe men er verder ook over denkt.
Duidelijk moge zijn dat in het navolgende mijn indruk en visie op dit moment is weergegeven en dat ik het soms ook mis kan hebben. Verbeteringen van wie dan ook zijn van harte welkom.
EAN-code
EAN-codes worden in de energiewereld gebruikt om een leveringspunt voor gas of elektriciteit te identificeren en tellen 18 cijfers. Deze codes zijn onmisbaar bij alle interacties tussen enerzijds de energieverbruiker en anderzijds de energieleverancier of netbeheerder.
Elke woning met gasverbruik heeft een unieke code, die gebonden is aan de woning. Bij verhuizing gaat die code niet mee. Hetzelfde geldt voor het elektriciteitsverbruik. Wordt er zowel gas als elektriciteit geleverd, dan heeft een woning dus 2 EAN-codes.
Als de ferrarismeter in een woning wordt vervangen door een slimme meter, dan blijft dat in principe gelijk. Maar zodra er een zonnepaneleninstallatie wordt aangemeld, dan verandert er iets. Dan is er sprake van een tweede levering elektriciteit en krijgt de woning er een EAN-code bij. Zowel de levering als de teruglevering worden gemeten en zijn dan voorzien van een EAN-code. De woning heeft dan in totaal dus 3 EAN-codes.
Was echter de oude ferrarismeter niet vervangen, dan zou die tweede EAN-code elektriciteit niet zijn gegeven. Er is tenslotte maar sprake van 1 meting.
Voordelen netbeheerder
De slimme meter kan op afstand worden afgelezen door de netbeheerder. Dat geeft de netbeheerder de mogelijkheid het verbruik per verbruiker nauwgezet te volgen. De administratieve verwerking verloopt daarnaast veel meer geautomatiseerd. Ook hoeft de netbeheerder geen medewerker meer langs te sturen voor de periodieke of incidentele meteropname.
Conclusie 1: De slimme meter heeft voor de netbeheerder duidelijke voordelen.
Voordelen verbruiker
Ik heb de informatie op de website van Liander bestudeerd en mogelijk heb ik iets over het hoofd gezien, maar een wezenlijk voordeel voor de verbruiker heb ik daar niet gevonden. Er wordt toegezegd dat er tweemaandelijks een overzicht van het verbruik wordt toegezonden. Dat is aardig, maar of daarmee in een behoefte wordt voorzien ? Bij mij persoonlijk niet. Ik controleer de meterstanden zelf frekwenter.
Terzijde: er schijnt iets mis te gaan bij of mijn netbeheerder of mijn energieleverancier, maar ik heb vanaf begin 2012 maar 1 keer zo’n overzicht ontvangen.
Het uitblijven van een bezoek van een meteropnemer 1 maal in de drie jaar vind ik geen voordeel, evenmin als het wegvallen van de verplichting om in de tussenliggende jaren zelf de meterstand door te geven.
Conclusie 2: De slimme meter heeft op dit moment voor de verbruiker geen wezenlijke voordelen.
Potentiële nadelen voor de verbruiker
Directe nadelen van de slimme meter t.o.v. de ferrarismeter zijn er zowel voor de netbeheerder als voor de verbruiker niet. Dat wil echter niet zeggen dat er in de toekomst geen nadelen zullen komen.
In het topic “Vastrecht kosten BudgetEnergie bij gebruik zonnepanelen !” heb ik de correspondentie met de NMa genoemd. De NMa maakt duidelijk, dat sinds de invoering van het capaciteitsafhankelijke leveringstarief het vastrecht teruglevering van de baan is. De zonnepanelenbezitter loopt dus niet meer het risico dat de energiewereld plotseling besluit om daarvoor toch een tarief te gaan heffen. Vraag blijft daarbij wel welke eeuwigheidswaarde het NMa-besluit heeft.
Tevens is er ook een andere potentiële bedreiging van de panelenbezitter met een slimme meter. Als ik op
http://www.liander.nl/sc/Images/Tarieve ... 252944.pdf de tarieven voor kleinverbruikers van Liander bekijk, valt mij op dat onder punt 3 meetdienst 3 tarieven worden opgevoerd. Het zijn tarieven voor jaaropname enkeltarief, dubbeltarief en productie eigen opwek. Voor elk van die tarieven is hetzelfde bedrag ingevuld, ze verschillen dus niet.
Deze informatie is uiterst onduidelijk, vandaar dat ik daarover heb gebeld. Mij is daarbij verzekerd dat slechts 1 van die tarieven in rekening wordt gebracht. “Ja, inderdaad, de informatie is niet helemaal helder, maar ik hoop dat u gerust bent”, is de strekking van het antwoord.
Toch, gerustgesteld ben ik niet helemaal. Waarom worden hier 3 tarieven genoemd ? Dat is toch volledig overbodig ? Het doet denken aan de mogelijkheid om in de toekomst in die tarieven verschillen te gaan aanbrengen.
Daarnaast, stel nu eens dat het tarief eigen opwek te eniger tijd aan die andere EAN-code wordt gekoppeld. Dan betaal ik per jaar € 32,65 meer aan meetdienst, waar ik helemaal geen voordeel of behoefte aan heb. Met de ferrarismeter loop ik dat risico niet.
Ook de vereniging van zonnestroomproducenten
http://www.zonnestroomproducenten.org/salderen.html toont zijn zorg over toekomstige tarieven voor teruglevering:
Een ferrarismeter kan in de toekomst voor de PV-bezitter heel waardevol blijken als de netbeheerder onverhoopt heffingen invoert op teruggeleverde stroom of als de rijksoverheid er belasting op wil heffen. Dat is koffiedik kijken, maar er circuleren voortdurend proefballonnetjes.
Conclusie 3. De slimme meter heeft een potentieel financieel risico in zich, dat de ferrarismeter niet heeft.
Kosten
De verbruiker, die behoefte voelt om de slimme meter sneller te krijgen dan op het moment dat hij aan de beurt is, moet voor de plaatsing € 72,50 betalen. Dat is 1½ maal de besparing, die een zonnepaneel in de meest gunstige omstandigheden per jaar oplevert.
Conclusie 4. Het is niet slim om een slimme meter zelf aan te vragen.
Ontwikkelingen in de meettechniek
Op de ferrarismeter kan de meterstand worden afgelezen. Dat kan bij mijn ISKRA ME 372 meter ook. De 4 meetresultaten komen met korte tussenpozen in beeld. Nu is mij gebleken dat er voor mijn meter zowaar een handleiding is. Mijn eerste gedachte, toen ik dat las, was dat ik nu de vele voordelen van de meter zou ontdekken.
Dat bleek echter anders. De enige mededeling van belang was dat ik op de blauwe knop kon drukken als ik sneller het volgende meetresultaat wilde weten. Die blauwe knop had ik tot nu toe steeds zorgvuldig gemeden. Ik wist niet waartoe hij diende.
Nu dus wel. Inmiddels is de ISKRA ME 372 opgevolgd door de ME 382. Gezien de handleiding voor die meter heeft de verbruiker daar geen voordeel van. Ofwel, hij schiet er niets mee op.
De ontwikkelingen in de meettechniek staan echter niet stil. De productie van mijn zonnepanelen wordt bij de omvormer geregistreerd. Dit apparaat heeft via Bluetooth een verbinding met mijn computer. Ik kan nu elk moment van de dag allerlei productiegegevens op mijn computer zien. De huidige productie, het productieverloop in grafiek over de dag, de productie op elke dag in de maand, gedurende andere maanden en over het jaar. Ik zie nu dat ik op 7 december 2012 en 24 februari 2013 mijn zonnepanelen best had kunnen missen. Wolken en/of sneeuw hielden alle zonnestraling tegen. Maar 4, 8 en 9 september 2012 waren prachtige dagen met een productie van meer dan 15 kWh.
Zo’n contact met mijn slimme meter heb ik niet. Het lijkt mij dat er binnen afzienbare tijd “slimme” slimme meters komen, die dat wel kunnen. Dat zou een mooie ontwikkeling zijn. Dan pas kan een verbruiker inzicht krijgen in het momentane verbruik en daarmee waardevolle informatie verzamelen. Degene, die dan nog een ferrarismeter bezit, zal maar 1 keer de plaatsingskosten moeten betalen of wellicht zelfs in het geheel niet in geval hij dan “aan de beurt” is. Zelf zal ik mogelijk voor de 2e keer de portemonnee moeten trekken.
Conclusie 5. De toekomstige slimme meter zal waarschijnlijk wel interessant zijn voor de verbruiker.
Voorlichting
De NMa stelt in het eerder genoemde bericht dat energieleveranciers en regionale netbeheerders de communicatie over de slimme meter nog moeten verbeteren. Daarmee ben ik het helemaal eens. De netbeheerders communiceren als monopolisten totaal niet met de verbruikers. De energieleveranciers zijn alleen maar klantgericht als het gaat om het binnenhalen van nieuwe klanten en vooral geld. De tarieven worden tot op 4 cijfers nauwkeurig gepresenteerd, maar de meterstandenkaart dateert nog van de jaren voor het bestaan van de slimme meter met 4 meterstanden. Er kunnen slechts 2 meterstanden worden genoteerd.
Webcare-afdelingen hebben uitsluitend tot taak om klanten van een forum te isoleren en vervolgens buiten het forum om branden te blussen. Een leuke, positief informerende taak is voor de medewerkers van die afdelingen niet weggelegd. Wat zou mij dat als medewerker mooi lijken, zo’n uitbreiding van mijn werk.
De NMa wijst nu richting anderen om de communicatie over de slimme meter te verzorgen. Onlangs hoorde ik de opmerking, dat als je naar iemand wijst er 1 vinger naar die ander en 3 vingers naar jezelf wijzen. Het is lang geleden dat ik die uitdrukking eerder hoorde, maar ik vind hem ook hier terecht.
Wat zou het mooi zijn als de NMa zelf de communicatie over dit onderwerp ter hand zou nemen. Dan is de verstrekte informatie niet afkomstig van een subjectieve belanghebbende, maar van een betrouwbare, onafhankelijke autoriteit.
Conclusie 6. Er is dringend behoefte aan betrouwbare en volledige informatie.